Oya Baydar (3 Temmuz 1940, İstanbul), Türk edebiyatına önemli eserler armağan etmiş ve ödüller kazanmış Türk yazar, gazeteci, sosyolog, akademisyen ve editördür. Baydar, ortaöğrenimini Notre Dame de Sion Kız Lisesi’nde, yükseköğrenimini ise İstanbul Üniversitesi Sosyoloji Bölümü’nde tamamlamıştır. Ürettiği eserler, sosyal perspektifi ve siyasi aktivistliği, onun ideolojik duruşunu yansıtır. Oya Baydar ile ilgili yapılan biyografi araştırmaları, yazarın sosyalizm ideolojisini derin bir şekilde yaşadığını ve teorik formülasyonlarında da yer aldığını göstermektedir. Bu yazımızda, birçok dile çevrilen eserleriyle hem ulusal hem de uluslararası ödüller kazanan Oya Baydar kimdir sorusunu yanıtlayacak ve yazarın yaşam öyküsü ve eserleri hakkında detaylı bilgi vereceğiz.
Alper Canıgüz (İstanbul, 13 Şubat 1969), Türk yazar, psikolog ve reklam yazarıdır. Yoğun hayal gücü ile harmanlanmış fantastik kurguların bulunduğu 6 kitabı bulunmaktadır ve bu eserler çeşitli dillere çevrilmiştir. Yeni eserler üretmeye devam eden Canıgüz'ün biyografisi incelendiğinde "kahkahalarla ağlatan ve hıçkırıklarla güldüren kitaplar"ın yazarı olarak anılmayı arzuladığı öğrenilmektedir. Yaşam özeti Darüşşafaka Lisesi ve Boğaziçi Üniversitesi'nde aldığı eğitimlerle de dikkat çeker. Psikoloji bölümünden mezun olan Alper Canıgüz, incelikli zekâyı ve psikolojik çözümlemeleri bir arada kullanmasıyla bilinir. 1996 yılından bu yana çeşitli şirketlerde metin ve reklam yazarı olarak da çalışan Canıgüz hakkında merak ettiklerinizi yazımızda bulabilirsiniz.
Ahmet Ümit’in hikâyesini anlatmaya başlarsam, yazdıklarımdan daha eğlenceli bir şey çıkar.
Melisa Kesmez (Eylül 1980, İstanbul), "Nohut Oda" kitabıyla 2019 yılında 65. Sait Faik Hikâye Armağanı'nı kazanan; çeşitli gazete ve dergilerde kültür-sanat yazıları ve söyleşiler kaleme alan; tiyatro sanatına çevirmen ve dramaturg olarak dâhil olan 21. yüzyıl Türk öykü yazarı, yazar, dramaturg ve çevirmendir. Melisa Kesmez'in yaşam özeti incelendiğinde çok yönlü bir sanatçı olduğu görülür. Biyografi detaylarında, Mimar Sinan Üniversitesi'ndeki yılları, Londra’da aldığı yaratıcı yazarlık, gazetecilik ve fotoğrafçılık eğitimleri dikkat çeker. Günümüzde yayımlanmış kitaplarından dördü yetişkinler biri de çocuklar içindir. Kesmez'in çevirdiği kitapların sayısı ise şimdiden 4'ü geçmiştir.
Suut Kemal Yetkin veya ailesinin verdiği isimle Suut Kemalettin (1903, Urfa - 1980, Ankara), toplam 40’tan fazla kitabı bulunan şair, eleştirmen, deneme yazarı; sanat tarihçisi ve estettir. Ortaokul ve liseyi Galatasaray Lisesi’nde okuyan Yetkin, daha sonra devlet bursu kazanarak Fransa’da Sorbonne Üniversitesi’nde Felsefe eğitimi almıştır. Türkiye’ye döndükten sonra çeşitli lise ve öğretmen okullarında eğitimci olarak görev yapan Suut Kemal Yetkin, ülkenin çeşitli üniversitelerinde de ders vermiştir.
Jale Parla (5 Şubat 1945, İstanbul), yazdığı kitaplar ve çok sayıdaki makalesiyle edebiyat kuramına kapsamlı çalışmalar sunan Türk edebiyat teorisyeni ve eleştirmenidir. Harvard Üniversitesi’nden İngiliz Edebiyatı ana dalı ile Fransız ve Alman Edebiyatlarında yan dal olmak üzere karşılaştırmalı edebiyat doktorası almıştır. Yazar, Türkiye’nin önemli üniversitelerinde Edebiyat Bölümü öğretim üyesi olarak görev almıştır ve almaya devam etmektedir.
Fatma Aliye Topuz (1862, İstanbul - 1936, İstanbul), Osmanlı Dönemi'nde çeviri, roman, inceleme ve sohbet gibi türlerde eserler kaleme almış ve özellikle kadın hakları konusundaki çalışmaları ve edebi eserleri ile tanınan Türk yazar, çevirmen ve aktivisttir. 1892’de yayımlanan ilk romanı "Muhadarat" ile ülkemizin ilk kadın romancılarından olmuştur. 2009 yılından itibaren de 50 Türk lirasının arka yüzünde resmine yer verilmiştir.
Alev Alatlı (1944, İzmir - 2024, İstanbul) 46 kitap yazmış, 1 kitap çevirmiş ve 14 eser derlemiş Türk yazar, akademisyen, sosyolog ve ekonomisttir. Ortadoğu Teknik Üniversitesi Ekonomi İstatistik Bölümünden mezun olmuş, Amerika’da kalkınma iktisadı ve ekonometri yüksek lisansı ve felsefe yüksek lisansı yapmıştır.
Reşat Nuri Güntekin (25 Kasım 1889, İstanbul - 7 Aralık 1956, Londra), ilk bakışta aşk üzerine yazılmış romantik romanların yazarı gibi görünen bir yaşam özeti ile anlatılan, gerçekte ise verilmek istenen mesajları şahıslarla ve onların yaşadıklarıyla ören 80’den fazla edebi eserin sahibi yazar, şair, öğretmen, müfettiş ve milletvekilidir.
1. Dünya Savaşı bitmiş, Osmanlı Devleti mağlup olarak savaştan çıkmış ve 30 Ekim 1918 tarihinde imzalanan Mondros Mütarekesi ile İtilaf Devletleri’nin işgalleri başlamıştır. Kendi toprağını korumak için yanıp tutuşan Türk insanı ve hızlı örgütlenme yeteneğine sahip Türk ordusu her bir işgalde mücadele için daha çok azme sarılır. İzmir’in Yunanlılarca işgali ve burada gerçekleşen olaylarla Türk halkının işgale karşı silahlı direnişi başlar. İzmir’in kurtuluşu halkın Mustafa Kemal önderliğinde sömürgeciliğe karşı direnişinin ve ülkeyi bağımsızlığa kavuşturmak için son nefesine kadar çarpışmasının en güzel örneğidir.
Mustafa Kemal Atatürk, Kurtuluş Savaşı’nın lideri ve Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu olarak gerçekleştirdiği siyasi ve askeri başarılarla tarihin en önemli liderleri arasında yer almaktadır. Bu nedenle Mustafa Kemal Atatürk’ün en dikkat çeken liderlik özelliği nedir sorusunun birden fazla yanıtı vardır. Liderlik, bir grubun ya da organizasyonun hedeflerine ulaşmasında kilit faktördür ve bir liderin sahip olması gereken temel özellikler arasında vizyon sahibi olmak, kararlılık, iletişim becerileri, ilham verme yeteneği, cesaret ve adalet duygusu sayılabilir. Atatürk, bu özelliklerin her birini tarihi boyunca sergileyen bir lider olarak kabul edilir. Bununla birlikte Atatürk’ün liderlik sırları bazı detaylarla daha rahat anlaşılabilir.
Tarih sahnesi birçok askeri deha ve devlet adamı ayak izlerini taşır. Ancak bu iki vasfın bir arada tek kişide var olması nadirdir. Mustafa Kemal Atatürk bu nadir insanlardan biridir. Bu nedenle ansiklopediler arasında bir kült olan Encyclopaedia Britannica onu "Seçkin bir Türk askeri, reformcu ve devlet adamı" olarak tanımlar.
13 Ekim 1907 tarihinde 3. Ordu'ya tayin edilen Mustafa Kemal Atatürk, tüm görevlerinde olduğu gibi bu görevinde de birçok başarı göstermiştir. Çevresindekilerin sevgi ve saygısını kazanmıştır. Türk milletinin kendine güvenini kazandıran, içinde bulunduğu zayıf durumdan çıkararak bir bakıma küllerinden tekrar dirilmesini sağlayan Mustafa Kemal, sadece Türk milleti değil tüm dünya tarafından saygı duyulan bir liderdir. Onu eşsiz kılan, askeri dehasına ilişkin değerlendirmelerin yanı sıra girdiği tüm savaşları kazanmasıdır. Her ne kadar “Girdiği tüm savaşları kazanması” cümlesi altında “tesadüfi” başarılar olasılığını taşıyor olsa da onun zaferleri benzersiz ilkeleri ve muharebelerdeki eşsiz stratejilerinde gizlidir.
Atatürk’ün ilk görev yeri olan Şam’da 5. Ordu ile kendini gösteren üstün askeri dehası, ülkenin düşmanlardan temizlenip bağımsızlığını elde etmesiyle devam etmiştir. Bu deha ve cansiparane verilen savaşların sonucunda gelecek nesillere çağdaş devrimlerle aydınlanan günümüz modern Türkiye Cumhuriyeti miras kalmıştır. Atatürk’ün başarıları sadece askeri yetenekleri geliştirmekle özetlenemez. Mustafa Kemal’in okuduğu okullar ve askeri görevleri ondaki liderlik vasıflarını keskinleştirmiş, bakış açısını derinleştirmiş ve ufukta gördüğü aydınlık Türkiye’yi hayata geçirmiştir. Dünya tarihinde yer etmiş olan Atatürk’ün askeri başarıları ve diplomasi yeteneği, çökmekte olan bir imparatorluktan güçlü, müreffeh ve çağdaş bir ülke meydana getirmiştir.
19. yüzyılın sonları Osmanlı İmparatorluğu için değişim ve dönüşüm dolu bir dönemdir. Bu değişimin öncülerinden biri de Vatan ve Hürriyet Cemiyeti idi. Cemiyetin hikâyesi modernleşmenin ve meşrutiyetin sancılarını çeken bir imparatorlukta umut ve direniş arayışının heyecan verici bir örneğidir.
Atatürk’ün çocukluk anıları ile ilgili farklı kaynaklardan çeşitli bilgiler edinmek mümkündür. Mustafa Kemal’i doğduğu ev ve aile yaşamı, kardeşleri ile insan sevgisini öğrendiği süreçlerle öğrenmek önem taşır. Mücadeleci ruhu ve karakteri çocukluk dönemindeki sosyo kültürel olaylarla, okuduğu kitaplar ve etkilendiği kişilerle karakterizedir. Atatürk çocukluk döneminden itibaren hangi olayları yaşadı ve O’nda nasıl izler bıraktı, detaylı bilgilerle yazımızda.
Mine Söğüt ile imza günü için Özlüce şubemizde buluştuk. Yazarımız okurları için kitap imzalamakla kalmadı röportaj teklifimizi de kabul ederek bizi çok mutlu etti. Röportaja geçmeden önce "Mine Söğüt kimdir?” sorusuna kısa bir cevap vermek istiyoruz.
İrem Uzunhasanoğlu ile bir akşamüstü Özlüce şubemizde buluştuk. Yazarımız okurları için hem kitap imzaladı hem de onların kitap kulübü toplantılarına misafir olarak çok keyifli bir akşam geçirmemize vesile oldu. Bu yoğun programda İrem Uzunhasanoğlu ile röportaj yapma fırsatı da bulduk. Röportaja geçmeden önce “İrem Uzunhasanoğlu kimdir?” sorusuna kısa bir cevap vermek istiyoruz.
Oldukça yağmurlu ve rüzgârlı bir günde Yılmaz Bey'i Özlüce şubemizde ağırladık. Hava muhalefetine rağmen okurların ilgisi sayesinde çok güzel bir imza günü gerçekleştirdik. Günün yoğunluğuna ve saatin ilerlemiş olmasına rağmen Yılmaz Bey ile röportaj yapma fırsatımız da oldu.
2023 Kasım ayında Mümin Bey'i ve Gamze Hanım'ı İstanbul Yolu şubemizde ağırladık. Keyifli bir söyleşi ve imza etkinliğinin ardından yazarlarımızla röportaj yapma fırsatı buldum. Okurların güzel ilgisi sayesinde yoğun geçen günün ardından ne Mümin Bey'de ne de Gamze Hanım'da yorgunluktan eser yoktu. Tüm sorularıma büyük bir içtenlikle cevap verdiler. Gamze Cizreli röportajını yayımladık. Şimdi sıra Mümin Sekman’da! Röportaja geçmeden önce "Mümin Sekman kimdir?" sorusuna kısa bir cevap vermek istiyorum.
Gamze Cizreli 1968 yılında Diyarbakır'da doğmuştur. Doktor babasının görevi nedeniyle çocukluk yılları biraz Konya'da biraz Ankara'da geçmiştir. ODTÜ İşletme bölümünden mezun olmuştur. Üç yıl savunma sanayinde kurumsal bir hayat deneyimledikten sonra girişimci olmak için doğduğunu anlamıştır.
Okumak, yazmayı öğretmekten çok yazmaya heves eden insana haddini öğretir. Bu çok önemli bir şeydir. Mahir Ünsal Eriş, 1980'de Çanakkale'de doğmuştur. Bandırma'da büyümüştür. Arkeoloji ve tarih eğitimi almıştır. Çeşitli dillerden Türkçeye ve Türkçeden çeşitli dillere makaleler, öyküler, kitaplar çevirmiştir. Gerçek bir "dilsever" olarak çeviri uğraşını halen sürdürmektedir.
2025 Nobel Edebiyat Ödülü, Macar yazar László Krasznahorkai'ye verildi. İsveç Akademisi tarafından yapılan açıklamada, “Kıyamet dehşetinin ortasında sanatın gücünü yeniden teyit eden etkileyici ve vizyoner yapıtları” için ödüle layık görüldüğü belirtildi. Böylece Nobel Edebiyat Ödülü, 1901-2025 yılları arasında 122 Nobel Ödülü sahibine 118 kez verilmiş oldu.
Mustafa Kemal Atatürk (1881, Selanik - 10 Kasım 1938, İstanbul), Türk Kurtuluş Savaşı'nın önderi, Türkiye Cumhuriyeti'nin kurucusu ve ilk cumhurbaşkanıdır. Askeri dehası, devlet adamlığı ve yöneticilik alanında gösterdiği başarılar ile tüm dünyada saygıyla anılan bir liderdir.
Mine Söğüt (1968, İstanbul) roman, öykü, araştırma, biyografi, monografi ve söyleşi gibi türlerde birçok eser kaleme alan yazar ve gazetecidir. Son dönem Türk edebiyatının en ünlü isimlerindendir ve birçok eseri yurt dışında da ilgi görmektedir.
Yılmaz Gruda veya tam adıyla Ahmet Yılmaz Gruda (14 Temmuz 1930, İstanbul); şiir, roman, deneme, inceleme, tiyatro ve destan gibi türlerde telif eserleri olan, birçok tiyatro tercümesi yapmış Türk şair, oyun yazarı, çevirmen, tiyatro ve sinema oyuncusudur.
Şule Gürbüz (1974, İstanbul); roman, şiir, hikaye, tiyatro, anlatı ve deneme gibi türlerde eserler kaleme alan yazar, hikaye yazarı, oyun yazarı, şair ve mekanik saat ustasıdır.
Ali Canip Yöntem (1887, İstanbul - 26 Ekim 1967, İstanbul); şiir, inceleme, biyografi, derleme ve antoloji gibi türlerde birçok eseri bulunan Türk şair, yazar, edebiyat tenkitçisi, öğretmen ve siyasetçidir. Milli Edebiyat akımının teorisyenlerindendir.
Yaşar Nabi Nayır (25 Aralık 1908, Üsküp - 15 Mart 1981, İstanbul); şiir, roman, hikâye, tiyatro, deneme, eleştiri, çeviri, biyografi, antoloji gibi tür ve alanlarda toplam otuzdan fazla eser yayımlamış Türk hikaye yazarı, şair, yazar ve yayıncıdır. Varlık dergisi ve Varlık Yayınları'nın kurucusudur. Yedi Meşaleciler topluluğunun üyelerindendir.
Sâmih Rifat Bey (1874, İstanbul - 1932, Ankara); şiir, araştırma, deneme gibi türlerde toplam dört adet eseri yayımlanmış şair, yazar, dil bilimci, siyasetçi ve gazetecidir. Milli Mücadele’nin tanınmış hatiplerindendir. Sanatını Milli Mücadele yıllarında halkın ve askerin moralini yükseltmek, millî kimlik bilinci aşılamak için kullanmıştır. Samih Rifat, Türk Dili Tetkik Cemiyeti adıyla 12 Temmuz 1932'de Atatürk'ün talimatıyla kurulan Türk Dil Kurumu'nun ilk başkanıdır. Türk tarihi ve Türk dili hakkında birçok çalışma yapmıştır.
