Programlama Kitapları
Yazılım Kitapları Nelerdir?
Yazılım, bilgisayarları çalıştırmak ve belirli görevleri yürütmek için kullanılan bir dizi talimat, veri veya programdır. Bir bilgisayarın fiziksel özelliklerini tanımlayan donanımın tersidir. Yazılım, bir cihazda çalışan uygulamalara, komut dosyalarına ve programlara atıfta bulunmak için kullanılan bir terimdir. Bir bilgisayarın değişen parçası olarak adlandırılabilmektedir, donanım ise değişmez parçadır. Yazılımın iki ana kategorisi uygulama ve sistem yazılımıdır. Uygulama belirli bir ihtiyacı karşılayan veya görevleri yerine getiren programadır. Programlama yazılımı da bu kategorinin bir alt türüdür. Bilgisayar programcıları kod yazmak için programlama yazılımını kullanmaktadır. Programlama yazılımı ve programlama araçları, geliştiricilerin diğer yazılım programlarını geliştirmesine, yazmasına, test etmesine ve hata ayıklamasına olanak tanımaktadır. Sistem yazılımı ise bir bilgisayarın donanımını çalıştırmak için tasarlanmıştır ve uygulamaların çalışması için bir platform sağlamaktadır. İlk yazılımlar en eski bilgisayarlar için yazılmış ve üzerinde çalıştığı donanımla birleşik olarak satılmıştır. 1980’lerde yazılımlar, disketlerde, CD ve DVD’ler satılmaya başlanmıştır. Son dönemlerde çoğu yazılım satın alınmakta ya da doğrudan internet üzerinden bilgisayara yüklenebilmektedir. Yazılım kitapları ile tüm bu sistem ve kuralları öğrenebilmektedir. Yazılım öğrenmek için öncelikli olarak yazılım dillerinin bilinmesi gerekmektedir. Yazılım dilleri ve seviyelerine göre sıralamak gerekirse beş farklı dil seviyesinin kullanıldığı görülmektedir. Seviyelerine göre yazılım dillerinin sıralanması aşağıda listelenmiştir.
- Alt seviye ya da düşük seviyeli programlama dilleri: Başlangıç seviyesi yazılım dilidir. Makine üzerindeki entegrasyonların işleme konulabileceği 0 – 1 rakamlarından oluşmakta olan bir yazılım dilidir. Aynı zamanda makine dili birinci kuşak programlama dili olarak da bilinmektedir. Mikro işlemciler hakkında bilinmesi gerekenlerin öğrenilmesi dahilinde Assembly programlama dili gibi diller kullanılmaktadır.
- Orta seviyeli diller: Zemin olarak öğrenme aşamasında bulunan alt seviye programlama dillerine nazaran daha kolay anlama imkanı tanımakta olan dillerdir. Orta seviye yazılım olanağı tanıyan diller ile hem bilgisayar programlamaları hem de bilgisayar ile kullanılabilecek donanımlar için yazılım programlamaları yapılabilmektedir. Alt seviye dillerine kıyasla daha anlaşılır diller kullanılmakta olduğu gibi C programlama dili gözlemlenmektedir.
- Yüksek seviyeli diller: Olay tabanlı programlamalar olarak da bilinmektedirler. Maksimum seviyede hızlı ve bir o kadar etkili programlama dillerini kapsamakta olan bu diller diğer orta ve alt seviye dillerine uzak bir dildir. Visual basic ve Pic basic pro gibi destekler ile çalıştığından alt seviyelere nazaran farklı çalışmaktadırlar.
Yazılım Kitap Türleri Neleri İçerir?
Yazılım kitap türleri yazılım programına bağlı olarak tercih edilebilecek kitap türlerini içermektedir. Oluşturulmak istenen her yazılım için uygun dil kavramı gerektiğinden yazılım kitap türleri de fark gösterebilmektedir. Yazılım bakımından incelendiğinde birçok çeşit yazılım türünün bulunduğu görülmektedir. Bu yazılım türleri ise şunlardır;
- System Software – Sistem yazılımları: İçeriğinde bilgisayar sistemlerine dair tüm işlemlerin kolayca yönlendirilmekte olduğu bir yazılım türüdür. Çok sayıda alt kategorisi bulunmakta olan yazılım türü ile Bilgisayar kütüphaneleri, donanım sürücüleri, donanım yazılımları, güvenlik yazılımları, iletişim yazılımları ve işletim sistemleri gibi birçok kategori yönetilebilmektedir.
- Application Software – Uygulama Yazılımları: Uygulama alanında bulunan yazılımları içeriğine alan bu yazılım türü bünyesinde çeşitli alanlar üzerinde kontrol sağlamaya yaramaktadır. Kategorisi içinde Microsoft Word – Excel den internet sitelerine ve mobil uygulamalara kadar kontrol sağlamaktadır. Bu nedenle ismi uygulama yazılımları olarak bilinmektedir.
- Çevirici Desteği Yazılımları: Yazılımı gerçekleştirilmiş olan programın hangi dilde olduğu fark etmeksizin makine diline çevirmek için üretilmiş olan yazılımlardır. Birçok alanda kullanıma uygunluğu nedeniyle tercih edilmekte olan yazılım türüdür.
- Hizmet Yazılımları: Utility yazılımları olarak da bilinen yazılımlardır. Genel olarak sistemde gerekli destek işlemleri üzerinde çalışmaktadırlar. Diskler üzerinde çalışmaya programlıdırlar bu nedenle kopyalama, yedekleme ve biçimlendirme işlemlerinin vazgeçilmez yazılımlarıdır. Ek olarak disk temizleme, sıkıştırma, düzenleme ve virüs temizleme işlemlerinde de başarılı yazılımlardırlar.
- Zararlı Yazılımlar: Bilgisayar üzerinde kullanılmakta olan yazılımların yapısını bozan, kullanıcı bilgilerini çalan, verdikleri hasarlar ile tanınmakta olan yazılımlardır. Bulundukları bilgisayar üzerinde çoğalabilir farklı bilgisayarlara dağılabilir özellikleri vardır.
- Casus Yazılımlar: Bilgisayar üzerinde yapılan işlemler doğrultusunda bilgi toplama özelliği bulunan hiçbir şekilde onay almadan bilgisayar üzerinde birtakım yapılandırmalar yapabilen yazılımlardır. Casus yazılım bu tarz işlemleri gerçekleştirebilmekte olan yazılımlara takılmış olan genelleme bir isim olarak bilinmektedir.
Sıralama üzerinde bulunan yazılım türlerine uygun olarak öğretici bilgiler kapsayan kitaplar da bulunmaktadır. Tercih edilecek kitap üzerinde öncelikle tür olarak hangi türe bağlı olduğunu anlamak yeterli olacaktır. Merak edilen konunun hangi tür üzerinden sağlandığı konusunda gerekli tercihler uygulanabilmektedir.
Yazılım Programlama Dilleri Nelerdir?
Her alanın kendine has bir programlama dili bulunmakta olduğundan öncelikle kullanılacak alana göre program dilini bilmek gerekmektedir. Hangi alan olursa olsun geliştirilmiş programlama dilleri arasında üst seviye yazılım programlama dilleri yeni başlamış olan kişiler üzerinde kolayca öğrenme için uygun dillerdir. Programlama dillerini alanlarına göre 4 başlık altında listelenmiştir;
- Mühendislik ve Bilimsel alanlar üzerinde kullanılan diller: Pascal, C, C++, Java dillerinden oluşan bir alandır. Genel olarak bilimsel kurumlar tarafından kullanılıyor olsa da üniversiteler ve mühendislik alanlarında matematik çözümleri adına kullanım için müsait program dilleridir.
- Veri tabanlarına özel olarak kullanılan diller: DBASE, FOXPRO, SQL, PARADOX gibi dillerdir. Stok denetimleri ya da depo denetimleri alanında büyük kolaylık tanıyan bir dil olmasına rağmen personel kaydı ve fabrika işlemlerinde de kullanım sağlanmaktadır.
- Genel amaçlı kullanım dilleri: C, C++, JAVA, Pascal ve VB programlama dilleri çok işlevli dillerdir. Farklı konular üzerinde uygulama geliştirmek için kullanılmaktadırlar.
- Sistem programcılığı üzerinde kullanılmakta olan diller: Genel olarak İşletim sistemleri üzerinde fayda sağlamakta olan dillerdir. C, C++, Java ve genel makine dilleri olarak bilinmektedirler.
Kullanım kolaylığı ve ihtiyacı karşılama durumu ile alakalı olarak sınırlı sayıda programlama dili kullanımı görülebilmektedir. Ancak bunun yanı sıra kullanım açısından farklılık gözlemlenebilir yüzlerce program diliyle karşılaşılması mümkündür. Günümüzde sıkça rastlanabilecek olan popüler programlama dillerine şu örnekler verilebilir;
- Python
- C
- C++
- Java
- Go
- R
- PHP
- Swift
- Assembly
- Ruby
- Scala
- Shell
- Perl
- Cuda
- Visual Basic
- JavaScript
- Groovy
- HTML
- SQL
- Matlab
- Objective-C
Seviyelerine Göre Yazılım Kitapları Nelerdir?
Oluşturulan bir yazılım sayesinde bilgisayar dilinde komut verme işlemlerinin bütününe yazılım ismi verilmiştir. Yazılım oluşturma işlemi bir hayli bilgi kapsamında yapılabilmektedir. Bu nedenle seviyeler halinde sunulmaktadırlar. Bu alan üzerinde çalışma için öncelik olarak alt seviye yazılım dillerinin öğrenilmesi gerekmektedir. Seviyelerine göre yazılım kitapları bu konuda okurlara büyük bir avantaj sağlamaktadır. Yazılım geliştirici hakkında detaylandırılmış yazılım kitapları bulunmaktadır. Karmaşık bir dil olan programlama dilleri üzerinde temelden bir başlangıç yapılacak ise başlangıç seviyesindeki kitapların incelenmesinde yarar vardır. Yazılım ile uygulanabilecek işler bütünü hem iş hem de gündelik hayat içerisinde iş yükünü azalttığı gibi popüler teknoloji döneminden tam manasıyla yararlanmak adına önem taşımaktadır.
Yazılım Öğrenme Kitapları Hangileridir?
Dijital dünya adı verilen çeşitli platformlar yaratılmış ve artık tüm işlemlerin kolayca yapıldığı zeminler oluşturulmuştur. Günlük yaşam içerisinde kullanım sağlanarak birçok yapılması gereken işlemlerin hızlı ve kolayca yapıldığı gerçektir. Ancak kullanılmak istenen yazılım hakkında bilgi sahibi olmak demek, işlemler üzerinde minimum hata oranı oluşturacağından faydalı kullanım sağlayacaktır. Dijital dünya üzerinden öğrenimi mümkün olsa da bazı alışkanlıkların önüne geçilememektedir. Yazılım öğrenme kitapları ile dijital dünyaya dair ilk bilgilerin kaleme alındığı çok sayıda kitap bulunmaktadır. Programlama üzerinde öğrenim sağlamak isteyen kişilere özel olarak oluşturulan en yararlı kitaplardan bazıları şunlardır;
- Clean Code: A Handbook of Agile Software Craftsmanship: 2008 yılına ait bir yazılım kitabı olarak Robert Cecil Martin tarafından hayata geçirilmiştir. Yazılım ve programlamaya dair her konudan bahsetmekte olan bu kitap yazılım öğrenme kitapları arasında favori kitaplar arasında gelmektedir. Kitap öğrenim konusunda ince detaylar ile donatılmış ve okuyucusunun üzerinde maksimum öğrenim oluşturabilmeyi hedeflemekte olan bir kitap olarak anlaşılmaktadır. 464 sayfalık kitap içeriğinde 3 parça konuyu ayrımlar yaparak detaylı olarak aktarmaktadır. İlk olarak başlangıç bölümünde kod yazmanın ilkelerinden bahsetmekte olan kitap aynı zamanda temiz kod yazılımı üzerinde donanımlı olarak bilgi sahibi olmanızı hedeflemektedir. Orta bölümde ise karmaşa içeren vaka çalışmaları ve örnekler yardımıyla deneyim kazandırma konusunda öncülük etmektedir. Son olarak ise yazılım üzerinde vaka analizleri yaparken oluşturulan yöntemler üzerindeki düşünce yapılarını ele alarak kod yazılımında, yazılan kodun okunmasında ve aynı zamanda temizlenmesi durumunda neler yapılabileceği hakkında bilgi vermektedir. Bu kitap yardımı ile kolayca yazılım öğrenimi üzerinde detaylı bilgiye ulaşılması mümkündür.
- The Pragmatic Programmer: From Journeyman To Master: Yayınlanma yılı 1999 olan bu kitabın yazarları Adrew Hunt ve David Thomas’tır. Birçok öğretim alanında ders kitabı niteliğinde kullanılmakta olan bu kitap programlama mühendisliği üzerinden konulara değinmiş bir kitaptır. Bakıldığında yayımlanma tarihi eski olsa da içerdiği kıymetli bilgiler sayesinde birçok yazılımcıya ilham olmuş yol göstermiştir. Yazılım öğrenmek için okunacak kitaplar arasında en çok tercih edilenlerden birisidir. Birçok alanda ders kitabı olarak kullanılan bu kitapta temele dayalı bilgileri ele almıştır. Sistemsel olarak gösterilecek bilgi akılda kalıcı olmadığından öğrenmek isteyen okurlara merak ve eleştirinin önemini vurgulamakta olan bilgiler sunmaktadır.
- Python Öğreniyorum: Tüm güncellemeleriyle birlikte Python bu kitapta anlatılmıştır. Bilgilere interaktif kabuktan başlanmış ve arayüz hakkında bilgiler verilmiştir. Ardından birçok komut, örneklerle pekiştirilerek işlenmiştir. Oyun ve uygulama programlama üzerine eğitimler yer almıştır. Aynı zamanda her bölümde en sık karşılaşılan hatalar verilmiş, bu hataların çözüm yoluyla ilgili açıklamalar yapılmıştır. Kitap hem yetişkinlere hem de çocuklara hitap etmektedir. Her yaştan insanın anlayacağı dilde, kolaydan zor doğru sıralanan açıklamalarla yazılmıştır.
- Algılama ve Programlama Mantığı: Kitap üçüncü bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde algoritmanın temellerini ve akış diyagramlarını işlemektedir. Bölüm sonuna doğru konunun daha iyi anlaşılması için Algoritma örnekleri eklenmiştir. İkinci bölümde ise programlama dillerinin entegrasyonu yer almaktadır. Java ve C++ dillerinin özellikleri, operatörleri, yöntemleri ve fonksiyonları, döngü ve dizileri, recursion metotlarını, temel girdi-çıktı işlemleri işlenmektedir. Üçüncü bölümde video örnekler bulunmaktadır. Matematiksel dönüşümler, olasılık ve istatistik sorunları, seri açılımlarından örnekler yer almaktadır. Kredi kartı çözüm algoritmalarına gibi önemli sistemlere yer verilmiştir. Kitapla birlikte olan eğitim CD’si C++, C# ve Java dilleri ile ilgili konu anlatımları ve çözümler çermektedir.
- Yapay Zeka: AI teknolojisi modern dünyanın en önemli buluşlarından birisidir. Akıllı cep telefonlarına, televizyonlara üst düzey niteliklerini sunan da bu teknolojidir. Kitap yapay zekanın yazılımının insanı nasıl taklit ettiği, hangi noktada insanlardan ayrıldığı gibi bilgileri içermektedir. Bununla birlikte yapay zeka yazılımının nasıl yazılacağını anlatmaktadır.
- Mühendislik Öğrencileri İçin Temel Kılavuz C++/C: yazılım kodları ile alakalı olarak yazılmış bir kitaptır. Fahrettin Erdinç tarafından yazılmış olan bu kitapta temel kavramlar incelenmiş, yazılım geliştirme sürecine değinilmiştir. Ayrıca kodlarda değişiklik ve eklemeler üzerinde geri bildirim konularını ele almıştır. Bu nedenle yazılım işi ile meşgul okurların ilgileneceği kitaplar arasında yer almaktadır. Mutlaka okunması gereken bu kitap sayesinde büyük bir yol kat etmek mümkündür. Yazarın hedeflediği eski kodlara ait tabanlar sayesinde etkili bir çalışma sergileyecek stratejiler sunmaktır. Tamamen tekniğe dayalı konusu ile teknik yönetim veya test eden ekiplere farklı bir kontrol imkanının olduğunu anlatmıştır. C++, C, C# ve Java dilleri üzerinde konu işleyen kitap çok sayıda örnek bunun yanı sıra mühendisler tarafından platformlar üzerinde kullanılabilir tekniklere dayalı konulara değinmektedir. Kodlara, algoritmalara, veri giriş çıkışına dair merak edilen her sorunun cevabı kitap içinde mevcuttur.
- Yeni Başlayanlar İçin Java 10: Her işletim sisteminde bağımsız olarak çalışabilen Java dilini anlatmaktadır. Java’nın 9 ve 10. sürümlerini işlemiştir. Yeni başlayanlar için de bir ders niteliğinde olan bu kitap, okurlarına sorarlar da sormaktadır. Böylelikle konunun daha iyi anlaşılmasını hedeflemektedir. Kitabın içinde ortalama 20 değerlendirme sorusu bulunmaktadır. Konuların içindeki örnekler ise 400’den fazladır. Kitap sadece başlangıç değil, orta seviye olanlar için de uygundur. Algoritma mantığının anlaşılabilmesi için en iyi yollardan birisidir. Ayrıca kitapta 22 saatlik video ders desteği de bulunmaktadır.
- Python Sıfırdan Uzmanlığa Programlama: Siber güvenlik eğitimi ve yazılım konusunda uzman olan Atıl Samancıoğlu tarafından kaleme alınmıştır. Python'un açıklanması ile başlamaktadır. Python’un temelleriyle birlikte siber güvenlik, veri bilimi, web ve siber güvenlik geliştirme konularını işlemektedir. Okurlara birçok kodlar gösterilmiş, çeşitli sınavlara kodların pekiştirilmesi hedeflenmiştir. İşlenen konu sıfırdan başladığı için yazılım hakkında hiçbir şey bilmeyenler de bu kitaptan faydalanabilmektedir.
- Modern JavaScript: JavaScript konularındaki tüm güncel bilgileri içermektedir. Konular temel JavaScript bilgisinden başlamaktadır. Aynı zamanda kitapta MVC, nesne yönelimi, Front-End mimarisi ve test güdümlü programlama ile ilgili bilgiler de örneklerle birlikte verilmektedir.
Yazılım Kitap Önerileri Nelerdir?
Yazılım konusu gelişmekte olan eklentiler ile ileri düzeyleri sürekli olarak zorlamakta olan bir konudur. Bu nedenle çok sayıda öğrenci potansiyeli taşımakta olan bu konu üzerine bilgilendirici ve öğretici kitaplar yayınlanmıştır. Birçok kişinin kitaplar yardımı ile yazılım konusunda bilgi sahibi olduğu görülebilmektedir. Yazılım kitap önerileri olarak bakıldığında çok sayıda kitaba ulaşabilmek mümkündür. Ancak yazılım konusu öğrenim seviyesi büyük önem taşımaktadır. Bu nedenle okurların öncelikle öğrenim olarak hangi seviyede olduklarını bilmeleri gerekmektedir. Yazılım konusu gelişime uygun bir konudur. Programlama konusunda ileri bir düzeyin hayalini kuran yazılımcı adaylarının ya da yazılım ile ilgilenen kişilerin okunmasında fayda olan bazı kitap önerileri bulunmaktadır. Yazılım ve programlama üzerine ya da dilleri üzerine geliştirmeye uygun en önemli kitap isimlerini şöyle sıralamak mümkündür;