Liberal Dağıtıcı Adalet Tartışmaları: Bentham, Mill, Rawls, Dworkin ve Nozick

Liberal Dağıtıcı Adalet Tartışmaları: Bentham, Mill, Rawls, Dworkin ve Nozick Kısa Özet

Yolculuk ücretini verdikse bu dünyada, neden
Neden bırakmıyorlar bizi oturalım, yemek yiyelim..?
Bilmiyorduk sizin olduğunu her şeyin,
Bardakların, iskemlelerin,
Yatakların, aynaların sizin,
Sizin olduğunu denizin, şarabın, gökyüzünün

Her yer karanlıktı gemiye bindiğimizde.
Biz de çıplaktık, aynı yerden geliyorduk,
Kadınlardan, erkeklerden geliyorduk, sizin gibi.

Neden bu üstünlüğünüz, neden..?
Kim kaşık verdi daha doğmadan size.?

- Gemi/ Pablo Neruda

Adalet konusunda çok sayıda kuram bulunmaktadır. Her kuram adaletin ne olduğuna dair yol gösterici bir harita işlevi görür. Kuramların sunduğu harita her ne kadar bazı şeyleri değerlendirmemize olanak sağlasa da, herhangi bir kuram henüz adaletle ilgili tüm sorunlara çözüm üretecek niteliğe kavuşmamıştır. Hatta her kuram inceleştirildiğinde adaletsizlik teşkil edecek uygulamalara alan açmaktadır. Bunun nedeni kuramlardaki sorunlardan daha çok adalet kavramının yöneldiği topografyanın giriftliğinden kaynaklanmaktadır.

Büyük kısmı toplumsal etikle ilişkili olan adaletin ne olduğunun belirlenmesi, çağdaş adalet kuramları bağlamında hukuk, felsefe, siyaset ve ekonomi ile yakından ilişkilidir. Her toplumda ekonomik nimet ve külfetlerin hukuk, siyaset, kurumlar vb. araçlar vasıtasıyla yurttaşlar arasında paylaştırılması dağıtıcı adaletin konusudur. Dağıtıcı adaletin nasıl gerçekleştirileceği, hangi adalet ilkelerine dayanılacağı, nelerin ve kimlere dağıtılacağı soruları tartışmanın birincil önemdeki sorularıdır. Bu çalışma çağdaş liberal düşünürlerden Jeremy Benthamjohn Stuart Mill, John Rawls, Ronald Dworkin ve Robert Nozick`in dağıtıcı adalet kuramlarını ele almaktadır.