Travma

Travma Kısa Özet

Değerli Meslektaşlarım;

Travma alanında hizmet veren kişilerin amacı, travmaya bağlı önlenebilir ölüm ve sakatlıkların azaltılmasıdır. Bu ancak gelişmiş travma sistemlerinin varlığı ile mümkündür. Gelişmiş travma sistemlerinin başında travmadan korunmak için alınması gereken önlemler yer alır. Öncelikle bu amaçla gerekli kanun ve düzenlemelerin çıkarılması, koruyucu önlemlerin belirlenmesi ve uygulanması, bunlara uyulması için gerekli denetimlerinin yapılarak gerektiğinde caydırıcı cezaların verilmesi önemlidir. Ayrıca bu sistemler de halkın bilgilendirilmesi ve eğitimi, haberleşme ve ulaşım ağı, ilk ve acil yardım hizmetleri, travma tedavi hizmetleri, travma konusunda eğitimli ve primer işi travma hastaları ile uğraşmak olan sağlık ekibinin varlığı ve bu ekibin sürekli eğitimi, travma merkezleri ile güncel teknolojiye uygun araç gereç ve sarf malzemelerinin temini yer almaktadır. Multipl travmalı hastaların tedavisi Amerika Birleşik Devletleri’nde genel cerrahi ihtisası üzerine 2-3 yıllık Travma ve Acil Cerrahi Kritik Bakım üst ihtisası yapmış (Acute Care Surgery) uzmanlar tarafından yönetilmektedir. Ülkemizde ise multipl travmalı hasta acillerde görev alan pratisyen hekim ya da acil tıp uzmanları tarafından karşılanmakta, ilk ve acil yardım uygulaması sırasında hangi bölgenin yaralanmasının daha ciddi olduğuna karar verilirse o uzmanlık dalından konsültasyon istenerek tedavi edilmeye çalışılmaktadır. Dolayısı ile hasta bir bütün olarak ele alınmadığından yaralanmalarının lokal ve/veya sistemik etkileri gözden kaçabilmekte bu da hastanın mortalite ve morbiditesini arttırmaktadır. Günümüzde cerrahi haklı gerekçeler ile aşırı derecede branşlaşmıştır ve hala yeni branşlara ihtiyaç duyulmaktadır. Ancak multitravma insan vücudundaki anatomik bölgelere göre branşlaşan cerrahların sınırlarını zorlamaktadır. Travma hastasının tedavisini üstlenen hekim yalnız yaralı organın anatomik onarımını değil bu yaralanmanın organizma üzerindeki sistemik etkilerini de bilmek, tanımak ve tedavi etmek zorundadır. Bu nedenle özellikle multitravmalı hastaların bakımını multidisipliner bir yaklaşımla ele alacak travmaya immün, metabolik ve endokrin yanıtı ve bunlara bağlı olarak gelişebilecek komplikasyonları bilerek farklı cerrahi branşların yaklaşımlarını koordine edecek ve metabolik durumu kalıcı onarımlara müsaade etmeyen hastalarda tüm uzmanlık dallarının hasar kontrol cerrahi tekniklerinin uygulanmasına özen göstermelerini sağlayacak, sorumluluk sahibi bir travma liderine gereksinim vardır. Yapılan araştırmalar açıkça göstermektedir ki, travma merkezlerinde travma cerrahlarının liderliğinde yapılan travma bakımında mortalite ve morbidite oldukça düşük olmaktadır. Anlaşıldığı üzere travma hastasına hizmet veren cerrahın deneyim yanında iyi ve sürekli yenilenen bir eğitime ihtiyacı vardır. Travma ile uğraşan siz meslektaşlarımızın bilgi birikimine katkı sağlamak amacı ile 2005 yılında ilk baskısını gerçekleştirdiğimiz Travma kaynak kitabının geliştirilmiş ve yeni güncel bilgilerle donatılmış ikinci baskısını gerçekleştirmiş olmanın mutluluğu ve huzuru içindeyim. Bu kitabın hazırlanmasında başta yardımcı editörler olmak üzere bölüm yazarları ile dizgi, redaksiyon ve basımını gerçekleştiren EMA Tıp Kitabevi çalışanlarına teşekkür ediyorum. Bizlere Travma ve Acil Cerrahiyi sevdiren ve ülkemizde ilk Travma ve Acil Cerrahi Biriminin kurulmasını sağlayan Sayın Prof. Dr. Sâman Belgerden başta olmak üzere Ulusal Travma ve Acil Cerrahi Derneğine kuruluşundan bu yana hizmet eden başkan ve yönetim kurulu üyelerine, dernekte aktif üyeliklerini sürdüren meslektaşlarıma, özellikle Marmara Bölgesi başta olmak üzere, Ankara ve İzmir bölgesel Travma Acil Cerrahi toplantılarının düzenlenmesinde ve aralıksız devam etmesinde emeği olan katılımcı meslektaşlarıma, Travma ve Acil Cerrahi kongrelerinin düzenlenmesinde ve başarısında yer alan herkese, ülkemizde cerrahi alanında önemli bir açığı kapatan ve SCI-E indeksinde yer alan Ulusal Travma ve Acil Cerrahi Dergisine ilk sayısından itibaren emek veren editör, yardımcı editör, hakem ve yaptığı çalışmaları yayınlanmak üzere dergiye gönderen her branştan meslektaşlarıma teşekkür ediyorum. Ayrıca Travma ve Acil Cerrahi bilincinin oluşmasında ve travma sistemlerinin gelişmesinde emeği olan yönetici ve idareciler ile bu alanda hizmet veren tüm sağlık çalışanlarına sonsuz şükranlarımı sunuyorum.

Cemalettin Ertekin