Piyasa Dinamiği ve Karmaşık Sistemler

Piyasa, kitle davranışının en görünür ve sayısal olarak da ölçülebilir alanıdır. Fiyatlardaki yükseliş ve düşüşler, insan kitlelerinin düzenli duygusal değişimlerini gösterir. Bu değişimler patlama/çöküş döngülerine yol açar.

Finansal sistemler karmaşık sistemlerdir. Avcı/toplayıcı atalarımızdan miras kalan beynimiz karmaşık sistemleri yönetmek üzere değil, açık arazide hayatta kalabilmek üzere evrimleşti. Bu nedenle karmaşık sistemleri yönetebilmek için işlem kapasiteleri yüksek ve hızlı makinelere ihtiyaç duyuyoruz. Ancak bu makineler, başta piyasa olmak üzere, hayatın her alanında bizimle rekabet eden üstün bir türe dönüşüyor. Bu rekabet uygarlığı nereye götürecek? Yüzyıllardır hayali kurulan *ideal topluma* mı, yoksa makinelerin hükmettiği bir insan-sonrası döneme mi?