Özgürlük Uzakta: Çehov Öyküleri Üzerine Deneme

“Belki de bu yüzden karakterleri gezintiye çıkarmış gibi görünen öykü, şimdi onları yolun ortasında bırakmaktadır. Öykü durakladığı için bir sonu vardır. Ama karakterler yolculuklarının sonuna ulaşamadıkları ve biz de serseriye ne olacağını bilmediğimiz için sonu gelmez de. Göreceğimiz üzere, Çehov öykülerinin değişmez bir özelliğidir bu. Burada, tutuklamadan gözaltı sürecine uzanan kısa bir yolculuğa değinir. Ama Ariadna ya da Küçük Köpekli Kadın’da bir aşk hikâyesi, Taşralı ya da Üç Yıl’da ise bütün bir hayat hikâyesi anlatır. Hayaller kısa öyküsünün ayrıcalığı, bu anlatım biçimini harekete geçiren gizli gücü, yani zamanın muğlak bir şekilde başladığı hissini algılamamıza imkân tanımasındadır. Köleler ve efendiler çağı resmen kapanmıştır ve bununla birlikte köleliğin tekrar eden zamanının tekdüzeliği de. Özgürlük henüz gelmemiştir, ancak yeni zaman kendi fikrinin işaretini taşımaktadır ve bu fikir artık unutulamaz. Yazarın görevi, özgürlükle aramızdaki mesafeye dair yalan söylemeden ya da o mesafeye teslim olmadan, bizi o mesafenin ufkuna yerleştirmektir. Uzaktaki özgürlüğe kölelik zamanında bir çatlak açmaktır.”