Sorularla Özel Eğitim Hukuku

Bu kitap 25 yıldan fazla bir birikimin ürünü.

Başlangıç noktası kendi çocuklarımızdı.

Önce anne, veli, Sivil Toplum Kuruluşu kurucusu, üyesi, danışmanı, Yüksek Lisans ve Doktora öğrenciliği, öğretmenlik, Eğitim Fakültesi, Özel Eğitim Bölümleri’nde hocalık, Milli Eğitim Bakanlığı ve Aile Bakanlığı proje danışmanlığı, sayısız sempozyumda, panel’de konuşmacı ve danışmanlık verilen aileler bazen okullar… Sonuçta sayısız roller, farklı bakış açıları ve deneyimler…

Türkiye’de özellikle Özel Eğitim’de hukuk ve haklar alanında bilinmeyen ya da eksik veya yanlış bilinen pek çok konu var. Yıllar içinde sayısız defalar bu kitapta yazılı sorularla karşılaştık; özel gereksinimli çocuklarla ilgilenen herkes bir şekilde bu soruların bir kısmını soruyor, cevabını arıyordu.

Özel eğitim alanı ülkemizde gelişmekte olan bir alan. Bu alanda çalışan çok kıymetli özel eğitimcilerimiz, ruh sağlığı uzmanlarımız, hekimlerimiz, pedagoglarımız, sosyal hizmet uzmanlarımız, çeşitli uzmanlık dalına sahip terapistlerimiz, sivil toplum kuruluşlarımız, okul ve kurumlarımız, Rehberlik Araştırma Merkezleri’miz, üniversitelerimiz, rehabilitasyon merkezlerimiz kısaca sayısız emek veren kişi ve kurum var… Aynı şeyi Özel Eğitim Hukuku alanında söylemek maalesef pek mümkün değil.

Hukuk toplum yapısına, teknolojik gelişmelere uygun olarak diğer her şey gibi gelişiyor, değişiyor, dönüşüyor. Ülkemizde özel eğitime ilişkin henüz bir kanun yok; tüm hizmetler bir yönetmelik olarak düzenlenmiş durumda. Bunun dışında ayrıca genel eğitim mevzuatı içerisinde dağınık olarak özel eğitime ilişkin hükümler de bulunmakta. Ancak derli toplu, eğitimin her tür ve kademesinde ortaya çıkan hukuk ve haklara ilişkin soruların yanıtlarını bulabileceğimiz bir kaynak henüz ülkemizde bulunmamakta. İşte bu kitap tamamen bu pratik nedenlerle ve mevcut ihtiyaca yönelik olarak yazıldı. Özellikle yaşanan sorunlar, çözüm yolları, sorular ve cevaplardan yola çıkıldı; basit, rahat ve anlaşılabilir olmasına özen gösterildi. Özel Eğitim Hizmetleri’ndeki değişme ve gelişmelere paralel olarak elbette yeniden revize edilecek. Hâlihazırda taslak olarak kamuoyuna sunulan ve henüz yürürlüğe girmeyen Özel Eğitim ve Rehberlik Hizmetleri Yönetmeliği’ne ilişkin bir kısım değerlendirmeler de kitapta yer almakta. Kitapta eksik olan bölümler de var; yaygın eğitim, mesleki ve teknik eğitim, eğitimde kademeler arası geçişler vb. gibi. Kısa sürede bu kısımlar üzerinde de çalışma yaparak, bu kitaba ilişkin alacağımız geri bildirimlerle daha kapsamlı bir hale getirmeye özen göstereceğim. Tüm dileğim, tüm rollerimden, görev ve sorumluklarımdan önce özel gereksinimli çocuk annesi olarak kendi geçtiğimiz zor yollardan bizden sonrakilerin geçerken biraz daha rahat etmeleri, bilgiyle donanmış olmaları ve çocuklarımız için en iyisini daha kolay ve daha rahat yapmaları.

Çocuklarımız… Tüm çocukların özel gereksinimleri var aslında. Keşke şartlar elverse de her birine en uygun eğitimi verebilsek… Her biri için bireyselleştirilmiş eğitim programları yapabilsek ve uygulayabilsek… Bunun aynı zamanda yasal, insani, vicdani sorumluluğumuz ve yükümlülüğümüz olduğu da unutulmamalı elbette.