Metni Veren Ye Kirdki

Metni Veren Ye Kirdki Kısa Özet

Peter. J. A. Lerch yew ziwanzana yo Rus o. Ey seserre 19. de warê kurdolojî de xebat kerda. O zanayê Rusan ê verênan ra yewo ke warê kurdolojî de xebat kerda.Serranî 1853 -56 de taye kurdî ke herbî benatey Îmaparatorîya Osmanî û Çarîya Rusya de hesîr gerîyayî, bajarî Rusya Smolonskî – Roslow de yenî ca kerdiş. Peter Lerch bi misadeyî îdareyî *Akademîyî Qralîyet yê Zanayîye de qisimî Tarîx – Ziwanzanî* şino bajarî Roslow û îtya de 11 hefteyî maneno. Lerch îtya de kurdan de qiseykeno, înan ra hem derheqî rewşê Kurdîstan ê o wext ê cematkî û sosyolojî de malumat geno, hem zî kurdkî (kurmanckî/kirdkî) metnanî folklorî arêdano.Peter Lerch na xebatê xo yê Roslow sero yew rapor dano Akademîyî Qralîyet yê Zanayîye qisimî Tarîx – Ziwanzanî. O no rapor de ziwan, kultur û cematî Kuristan sero û xebatê xo sero malumat dano Akademî. Na xebatê Peter Lerchî cuwa pey sey kîtab yena neşir kerdiş.Seyîdxan Kurij derheqê xebatê Peter Lerch yê Kurdolojî de cigêrayiş viraşt û nê metnî kirdkî transkirîpeyî alfabeya latînî kerdî. Seyîdxan na xebatê xo de 2 cîlt kîtabî Peter Lerch çapî almankî esas girewtî.

 Peter Lerch 19. yüzyılda Kurdoloji dalında bilimsel çalışmalar yapan ve bu çalışmalarını yayınlatan Rus bilim adamlarının ilklerindendir. Peter Lerch 1850`li yıllarda Petersburg`da Krallık Bilim Akademisi Tarih – Filoloji bölümünü`de çalışmıştır.Peter Lrech Akademinin verdigi görev üzerine 1856 yılının ilkbaharında Roslow’ a yerleştirilmiş savaş esiri Kürtler ile birlikte 11 hafta yaşıyor. O burada kaldıgı sürede buradakî Kürtlerden ö dönemin Kurdistan`ının toplumsal yapısı ve sosyolojisi üzerine bilgiler alıyor ve burada Kürtçe (Kurmanci ve Kırdki) folklorik metinler topluyor.Peter Lrech Roslow’daki çalışmaları üzerine Krallık Bilim Akademisinin Tarih – Dilbilim bölümüne bir rapor sunuyor ve çalışmalarını daha sonra .,*Forschungen über die Kurden und die Iranischen Nordchaldıer (Kürtler ve İrani Kuzey Keldaniler Üzerine Araştırmalar), Band I, II St. Petersburg, 1857, (Yeni Baskı: Amsterdam 1979), adı ile kitaplaştırıyor.Araştırmacı yazar Seyîdxan Kurij Peter Lerch`ın kurdoloji çalışmaları konusunda özel bir araştırma yaptı . Seyîdxan bu çalışmada Peter Lerch`ın kitabının Almanca baskısını esas aldı.