Tükendi
Gelince Haber Ver1919`daki Eli Heckscher`ın çalışmasına kadar ülkeler arasındaki verimlilik farklılıklarının dış ticaretin belirleyicisi olduğu biliniyordu fakat verimlilik farklarının nedeni üzerinde durulmamıştı. Eli Heckscher 1919`da ve Bertil Ohlin 1933`de yaptığı çalışmalarda, verimlilik farkının gerisinde faktör yoğunlukları olduğunu ileri sürmüşlerdir. Ohlin`in çalışmasından sonra ileri sürdükleri bu görüş, Heckscher-Ohlin teorisi olarak anılmaktadır. Teoriye göre, bir ülke hangi faktöre bol sahipse üretimde o faktörü yoğun gerektiren malları ihraç eder. Jaroslav Vanek`in 1968`deki katkılarından sonra teori, Heckscher-Ohlin-Vanek modeli olarak anılmaya başlanmış ve mal ticareti yerine faktör ticareti kullanılarak sınanmaya başlanmıştır. Heckscher-Ohlin-Vanek modeline göre ülkeler, mal ticareti yaparken dolaylı olarak faktör ticareti de yapmaktadır. Çalışmamız, Türkçe literatürde Heckscher-Ohlin-Vanek modelinin eksiksiz ve genişletilmiş hâlinin ekonometrik olarak sınandığı ilk çalışmadır. Çalışmada, dünya üretiminin %87`sini ve dünya ticaretinin %77`sini oluşturan 43 ülke/bölge için 2014 yılı verileri kullanılmıştır. Kitabımızda, ara mal ticaretinin içerdiği faktör miktarının, ülkeler arasındaki teknoloji ve verimlilik farklılığının modele dâhil edildiği genişletilmiş Heckscher-Ohlin-Vanek modelinin geçerli olduğu kanıtlanmıştır. Anlaşılmaktadır ki, ülkelerin sahip olduğu faktör donatımlarındaki nispi farklılıklar, dış ticaretin bileşenlerinin belirleyicisidir.
