Cemil Meriç 12 Aralık 1916 yılında Hatay’da dünyaya gelmiştir. Liseyi Hatay Lisesi’nde okumuştur. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesini kazanmıştır. Ancak öğrenimini tamamlayamamıştır. Hatay’a dönmüştür.
İlkokul öğretmenliği ve bölge müdürlüğü, reis muavinliği yapmıştır. Daha sonra İstanbul Üniversitesi Fransız Dili ve Edebiyatı Bölümünü kazanmıştır. Buradan mezun olduktan sonra Fransızca öğretmenliği yapmıştır. 1955 yılında görme yetisini kaybetmiştir. Öğrencileri sayesinde ölümüne kadar çalışmalarını sürdürmüştür. 1974 yılında İstanbul Üniversitesinden emekli olmuştur.
Cemil Meriç yaşadığı dönemde Yaşayan Kütüphane olarak adlandırılırdı. Türk düşünce hayatının en önemli isimlerinden biridir. 1928 yılında Yeni Gün gazetesinde bir yazısı çıkmıştır. Bu yazıyla birlikte edebiyata atılmıştır.
Çeşitli dergilerde birçok yazısı yayımlanmıştır. Edebi hayatı boyunca onlarca kitap yazmıştır. Günümüzde hala en çok satanlar listesinde kitapları bulunmaktadır. Fransızcayı ana dili gibi bilmektedir. Bu sayede Fransızcadan çok fazla tercüme yapmıştır.
Doğu ve Batı’yı çok araştırarak haklarında birçok bilgiye sahip olmuştur. Batı medeniyetinin temellerini araştırmış ve kitaplarında bu bilgilere yer vermiştir. Cemil Meriç dile büyük önem vermiştir. Çünkü ona göre dil bir milletin özünü oluşturmaktadır.
Yazdığı kitaplarda üslubuna dikkat etmiş ve büyük bir titizlikle kelimelerini seçmiştir. Sosyoloji, felsefe, edebiyat ve tarih gibi pek çok alanda düşünceler yazmıştır. Bu düşüncelerini derin bilgi birikiminden kaynaklı olarak ortaya koymuştur.
Ortaya koyduğu özgün düşünceleri birçok araştırmacıya kaynaklık etmiştir. Yazdığı kitaplarında kullandığı üslubu çok etkileyicidir. Çarpıcı bir dille kaleme aldığı yazıları birçok okuyucuyu etkilemiştir. Cemil Meriç makale, deneme, inceleme ve araştırma alanında yazdığı yazılar ile tanınmıştır.
Eserlerinde Doğu-Batı kültür hazinelerinin zengin ayrıntıları bulunmaktadır. Cemil Meriç her düşünceye açık olduğu için devamlı öğrenme eğiliminde olmuştur. Öğrendiği bilgileri akıl süzgecinden geçirmiş ve başkalarına öğretmek için çabalamıştır.
Ayrıca sosyoloji alanında önemli çalışmalarıyla bilinir. Dünyaca ünlü Victor Hugo ve Balzac gibi yazarların yapıtlarını Türkçeye çevirmiştir.
Cemil Meriç Ne Zaman Ölmüştür?
Önemli Türk düşünürlerden olan Cemil Meriç 13 Haziran 1987 tarihinde hayata gözlerini yummuştur.
Tam adı Hüseyin Cemil Meriç olan yazar Rumeli’den göç ederek Reyhanlı’ya gelen bir ailenin çocuğudur. Yazar olmanın yanında sosyolog ve düşünür olarak da bilinir. Cemil Meriç kitapları yazımından önce Hatay’da çıkan bir yerel gazete için yazılar yazmıştır. Gençlik yıllarında aldığı eğitimlerin etkisi ile Hanore de Balzac ve Victor Hugo’ya ait eserlerin çevirisini yapmıştır.
Yazar Hisar dergisinde “Fildişi Kuleden” başlığı altında sürekli deneme türü yazılar da yazmıştır.
Yapmış olduğu çeviriler yazarın ne kadar iyi bir tercüme yapabildiğini göstermiştir. Batı medeniyetine temel değerler konusunda araştırmalar yapmıştır. Dil sorunu ile ilgili olan sorunları incelemiştir. Dil’in bir millet için öz olduğunu savunarak sansür ve anarşik edebiyata çok şiddetli bir karşı tavır almıştır. Yazmış olduğu Umrandan Uygarlığa ve Kırk Ambar adlı eserleri ile iki kez Türkiye Milli Kültür Vakfı ödülünü almıştır.
1955 yılından itibaren gözleri göremez duruma gelen yazarın bu durumu ölümüne dek sürmüştür. Bu süre içinde öğrencilerinin yardımı ile çalışmalarını sürdürebilmiştir.
Umrandan Uygarlığa, Kırk Ambar, Hint Edebiyatı, Saint Simon, İlk Sosyolog, İlk Sosyalist, Bir Dünyanın Eşiğinde, Bu Ülke, Mağaradakiler, Bir Facianın Hikayesi, Işık Doğudan Yükselir, Kültürden İrfana, Sosyoloji Notları ve Konferanslar, Jurnal 1 ve Jurnal 2 kitapları vardır.
Yazar Türkiye Milli Kültür Vakfı ödülü haricinde, Ankara Yazarlar Birliği Derneği’nden “yılın yazarı “ ödülü, Kayseri Sanatçılar Derneği’nden “yılın fikir eserleri” ve T.C Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük Ödülü gibi ödülleri de almıştır. Cemil Meriç Kitapları sahip olduğu bilgi birikimini değerlendirmek istemesinin bir sonucu olarak ortaya çıkmıştır. Öyle ki miyop rahatsızlığının görme yeteneğini tamamen kaybetmesine neden olması bile çalışmalarını ve üretkenliğini etkileyememiştir.
