Zigetvar Türbedarı Ali Dede Bosnevi’nin Hayatı, Eserleri ve Kırk Hadis Derlemeleri

Zigetvar Türbedarı Ali Dede Bosnevi’nin Hayatı, Eserleri ve Kırk Hadis Derlemeleri Kısa Özet

Bu kitabın hikâyesi, Ayşe Hubbî Hatun’a âit olduğu zannedilen İmâdu¨’l-Cihâd ile başlamıştır. Araştırmalar sonucunda söz konusu eserin Ali Dede Bosnevî’ye ait olduğu anlaşılınca su¨reç Ali Dede Bosnevî, Hayatı, Eserleri ve Fezâilu¨’l-Cihâd’ı olarak devam etmiştir. Eserin birinci bölu¨mu¨nde, öncelikle Ali Dede Bosnevî’nin yaşadığı dönemin sosyo-ekonomik ve siyasî göru¨nu¨mu¨ne kısaca değinilmiş, daha sonra yazarın hayatı ve eserleri hakkında bilgiler verilmiştir. Burada yazarın Arapça ve Tu¨rkçe bu¨tu¨n eserleri ilk defa bir arada verilmiştir ki, bunlardan bir ikisi hariç tamamı Tu¨rkiye’de ilk defa tanıtılmıştır. Kitabın Fezâilu¨’l-Cihâd’ın Tedkiki ve Tenkidli Metni başlıklı ikinci bölu¨mu¨nde, önce eserin adı ve yazara aidiyeti konusundaki tartışmalar ele alınmıştır.

Daha sonra ise eserin telif sebebi ve tarihi, eserin muhteviyatı, kaynakları, edebî ve dînî değeri u¨zerinde durulmuş, eserin tespit edilen nu¨shaları tanıtılmıştır. Mu¨teakiben metinlerin neşir esasları ile metin neşrinde kullanılan transkripsiyon sistemi ve alfabesine, sonrasında da Fezâilu¨’l-Cihâd’ın tenkidli metnine yer verilmiştir. Kitabın u¨çu¨ncu¨ bölu¨mu¨nde Ali Dede Bosnevî’nin Kur’ân-ı Kerim’in fazileti hakkında derlediği hadisleri ihtiva eden 40 hadis derlemesi ve manzum tercu¨mesi olan Ehâdîs-i Erbaîn der Fazl-ı Kur’ân-ı Mu¨bîn’in tedkiki ve neşri yer almaktadır. Kitabın dördu¨ncu¨ bölu¨mu¨nde ise Ali Dede Bosnevî’nin bir diğer 40 hadis derlemesi olan Kelimât-ı Ulviyye adlı manzum eserinin tedkiki ve neşri yapılmıştır. Ekler kısmında Fezâilu¨’l-Cihâd’ın nu¨shalarından örnekler verilmiş, Ehâdîs-i Erbaîn der Fazl-ı Kur’ân-ı Mu¨bîn’in ve Kelimât-ı Ulviyye’nin tıpkıbasımları yapılmıştır.