Tefsir Usulü

Bu Çalışma, Allah`ın son resulüyle gönderdiği hidayet kitabı olan Kur`an-ı Kerim`in, hayırlı oluşlarına şahitlik edilen ilk üç asırda nasıl anlaşılıp tatbik edildiğini tespit amacıyla hazırlanmıştır. Zira Kur`ân`ı tefsir etmeye tek yetkili kişi olan Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem, onu beyân etmiş, ashâb-ı kirâm, Kur`ân`ın nüzulüne şahitlik etmişler, kırâat ve açıklamasını Allah`ın rasulünden öğrenip uygulamışlar ve kendilerinden sonraki tâbiîn nesline aktarmışlardır.
Kur`ân bilgisinin bâtıl anlayışlardan, zayıf ve hurafe bilgilerden uzak kaldığı o asırlar, İslâm tarihinin en parlak, en temiz dönemleri olmuş, sonraki asırlarda ise Kur`ân tefsiri hususundaki yanlışların temel sebeplerini şu iki konu teşkil etmiştir:
1- Kur`ân`ın "dirâyet tefsiri" adı altında şahsî görüşlerle açıklanmaya çalışılması ve içinde bulunulan siyasi veya kültürel atmosferin yahut bağlı bulunulan; akidevî, fıkhî ve ideolojik mezheplerin Kur`ân anlayışına tesir etmesi.
2- Kur`ân`ın "rivâyet tefsiri" adı altında zayıf ve uydurma rivayetlere, isnadı bilinmeyen nakillere dayanılarak açıklanmaya kalkışılması. İslâm dininde bildirilenlere aykırı olarak nakledilen ve Kur`ân ile sahih sünnete arz edilmeyen İsrailiyyât kaynaklı rivayetleri de bu kısımda değerlendirebiliriz.
İşte bu olumsuz tesirlerden arındırılmış, Sahabe, Tâbiûn ve Tebâu`t-Tabiîn asırlarında mâlûm olan bir Kur`ân anlayışı tespit etmek gayesiyle bu çalışmayı yapmaya karar verdim. Bu yüzden çok nadir istisnalar haricinde, sonraki asırlara ait yorumlardan kaçınarak, Rasûlullah sallallahu aleyhi ve sellem`den, sahabeden, tabiûn`dan ve tebâu`t-tabiîn`den yalnızca sahih veya hasen isnadlar ile nakledilmiş olan rivayetlere dayanarak bu kitabı hazırladım. Kur`ân ayetlerinin meallerindeki manâlandırmaları da sözü geçen bu rivayetler ekseninde yaptım. Kitabın girişinde Kur`ân ve tefsirine dair usûlî bilgiler zikrettim. Allah Azze ve Celle`den bu çalışmayı bana ve ümmete faydalı kılmasını dilerim.
Ebû Muâz Seyfullah Erdoğmuş
Hicrî 1437 / Mîlâdî 2015 Ankara