Tartuffe Yahut Yalancı Sofu

Fransız dilinin en ünlü komedi yazarı ve oyuncusu kabul edilen Molière, 1622’de Paris’te doğdu. Latin komedi yazarları ve geleneksel İtalyan tiyatrosu La commedia dell`arte’den beslendi. On iki yıl Güney Fransa’da bir gezici tiyatro ile çalıştı. 1658’den itibaren Sarayın gözde komedyeni olan Molière, 17 Şubat 1673’te, Sarayda dördüncü kez sahneye konan son oyunu Hastalık Hastası’ndaki Argan rolünü güçlükle tamamladıktan birkaç saat sonra hayata veda etti. 

1664-1669 yılları arasında yazılan Tartuffe, Molière’in başyapıtıdır. Tartuffe’ün üç perdeden oluşan ilk versiyonu Tartuffe yahut Riyakâr (Le Tartuffe ou l`Hypocrite) ilk defa 12 Mayıs 1664’te Versailles Sarayı şenliklerinde oynadı ama ertesi gün halka gösterimi yasaklandı. Piyes, Yalancı (L’Imposteur) adıyla 5 Ağustos 1667’de yeniden sahneye kondu fakat ertesi gün bir kez daha yasaklandı. Tartuffe’ün son şekli Tartuffe yahut Yalancı Sofu (Le Tartuffe ou l`Imposteur) neden sonra 5 Şubat 1669’da Saray tiyatrosunda sahnelendi. 1680-1960 arasında Fransız Devlet Tiyatrosunda 2 bin 654 kez temsil edilen Tartuffe en çok oynanan klasik tiyatro oyunu oldu. 

Katolik Kilisesi tarafından komedinin insanları dinden ettiği gerekçesiyle sürekli yasaklandığı, komedyenlerin ise din düşmanı olarak görülüp aforoz edildiği bir döneme rastlayan ve beş yıl yasaklı kalan Tartuffe riyakârlığın dillere destan yergisidir. 

Yakup Yaşa’nın Fransızca aslından yaptığı bu manzum çeviri Tartuffe’ü şiir tadında okuma imkânı sunuyor.