Şark Meselesi

Şark Meselesi Kısa Özet

Bu kitapta, Türk Devrimi`nin önde gelen düşünür ve eylemcilerinden Yusuf Akçura`nın Eski "Şûrâ-yı Ümmet"te Çıkan Makalelerimden (1913) ve Şark Meselesine Dair (1920) adlı eserleri bir araya getirildi.

Akçura`ya göre, emperyalistlerin "Doğu Meselesi" adını verdikleri mesele, mazlumlar dünyasından bakıldığı zaman "Batı Meselesi"dir. O, Avrupamerkezci tarihçiliği şöyle eleştirmektedir:

"Dünya tarihine, biz Fransız tarihçilerinin gözlüğüyle bakıyoruz. Dünya tarihini Fransız tarihçilerinin gözüyle görüyoruz: İşte bu, hatalı bir görüştür.

Bu hatalı görüş neticesi olarak, hâlâ Fransa`yı dünya vakalarının merkezi olarak görmekteyiz. Hele Avrupa kavimlerinin Doğu kavimleriyle, Müslümanlarla, Türklerle münasebetlerini öğrenirken görüş hatası artıyor ve bize zararlı bir mahiyet alıyor. Mesela tarih kitaplarımızda, gazete sayfalarımızda, devamlı `Doğu Meselesi`nden bahsolunur. Doğu için, bir Doğu Meselesi tasavvur olunabilir mi? Eğer olgulara Batı`dan bakılırsa, bir `Doğu Meselesi` mevcut olabilir; fakat olgulara bizim taraftan, Doğu`dan bakılırsa, bir `Doğu Meselesi` değil, bir `Batı Meselesi` vardır. Ve bu meselenin o suretle görülmesi ve incelenmesi icap eder.

Doğu`dan veya Batı`dan bakıldığına göre meselenin mahiyeti değişir ve değişiklik çözüm tarzına dair fikirlere tesir icra eder." (27 Ocak 1925)

Kitabın bu basımında 1913 yılında basılan eski yazı kitapçık ile Şûrâ-yı Ümmet`teki makaleler karşılaştırıldı. İki basım arasındaki farklar dipnotlarla gösterildi. İki kitapçığın sonraki basımlarında yer alan okuma, sadeleştirme ve yazım hataları giderildi.