Sam Zal ve Oğlu Rüstem

Eski Persiyalılar "İran`ın dünyanın merkezi ve yüksek dağlarla çevrili" olduğunu kabul ederler. Bu teori, Yunanlılar`ın "Grek`in dünyanın su akıntısıyla çevrili" olduğu teorisiyle benzerlik arzeder. Şair firdevsi, bu dağların hepsine Elburus dedi. Araplar Persiya`yı yağmaladıktan sonra, Şahname`den de belirttiği üzere, bura halkı müslümanlaştırıldı. Persiya`daki Büyük Peygamber Zerdüşt taraftarları Hindistan`a kaçtı. Şans eseri Persiya`nın tarihi Firdevsi tarafında korundu.

Elinizdeki kitabın baş bölümü; Doğu İran`ın Maşad`daki Tuz Şehrinde doğan Firdevsi`nin ilk ve ikinci kitabı şahname`de alınmıştır. Batılılar, Şahname`yi Mattahew arnold`un Sahrab ile Rüstem adlı harika şiiriyle tanırlar.

Hindistan`a giden ariler sayılmazsa, Eski İran`ın üç kralı olduğu söylenir. Bunlar; Medya, Persiya, Balch veya Bakterie`dir. 

M.Ö. 1000`lerde Balch`ta ortaya çıkan Lahra Aspa (hızlı atların efendisi) sülalesinden peygamber Zerdüşt; insanın düşünme yeteneğinin yaşam felsefesinin özü, insanın, kendi saf düşünme kuvveti ve güzelliği ile soyut doğruluğu arayıp yakalamasıdır. 

Batı dünyası tarihinde papaz ve büyücüleri ile tanınıp akabinde bu düşünceyi de aşarak takipçileri, ateşe tapan Medler Kafkasya`nın güney bölgesindeki Kürdistan`a yerleşmişler.

Sam, Zal ve Oğlu Rüstem bu geleneğin felsefesine oturan bir efsane kahraman iken; bugün Acem ve Turaniler`in Newroz`a olduğu gibi "kendilerine ait" olduğu savının aksine, kendinin ve tarihi derinliklere dayanan "iyi düşün, iyi üret, iyilik yap" felsefesinin ve yaşam tarzının kahramanıdır. Kötülüklerin değil; dostluğun, iyilikseverliğin yanında, düşmanlığın ve düşmanlarının karşısındaki özgür güçtür.