Tükendi
Gelince Haber VerSANATTA VE POPU¨LER KU¨LTU¨RDE
HABİS, C¸İRKİN VE KO¨TU¨
Modern sanatın, kutsal yu¨ce yerine sıradanı yu¨celes¸tirme egˆiliminde oldugˆunu biliyoruz. Sıradan olanın, sokaktakinin ve ku¨c¸u¨k kahramanların hika^yelerinin epikles¸tirildigˆi, tarihsel epigˆinse ancak kendi geleneksel formundan soyulup modernles¸tirildikc¸e sanatın konusu olabildigˆi bu su¨rec¸, modern tarihin bir evresinde habis ve c¸irkin olanın yu¨celtilmesi sınırına kadar geldi. Bo¨ylece modern sanat s¸eytanı, s¸eytaniligˆi, ucube varlıkları, kanlı tedhis¸c¸i performansları ic¸erecek bir sınırsızlıgˆa ulas¸tı. İşin tartışılması gereken tarafı, bu durumun sadece yu¨ksek sanatla sınırlı olmayıp popu¨ler sanatın ve popu¨ler ku¨ltu¨ru¨n de c¸ok merkezi bir yerine konumlanması. Gec¸tigˆimiz aylarda bir genc¸ kızın bas¸ının kesilmesiyle gu¨ndeme gelen -ve nedense hemen unutulan- internetteki bazı sohbet odalarında paylas¸ılan go¨rseller, s¸arkılar ve so¨zler, habis, c¸irkin ve ko¨tu¨nu¨n yu¨celes¸tirildigˆi bir vasata is¸aret ediyor. Ya da bazı şöhretli markaların defilelerinde, sahnenin yine s¸eytani, ucube, habis temsillerle doldurulması da bu popu¨lerles¸menin bir bas¸ka tezahu¨ru¨. Veya cinsiyetsizlik c¸agˆrıları ic¸eren mitinglerde ve yu¨ru¨yu¨s¸lerdeki kostu¨mlere, makyajlara bakalım; Dante’nin cehennemini tasvir eden Orta C¸agˆ minyatu¨rlerini andırmıyor mu sizce de? Nihayet bu sayıda konuya farklı veçheleri metafizikle, bu metafizik sec¸imlere dayalı politik, sosyolojik boyutlarıyla temas etmeye çalıştı.
Dosya, Yaylagül Ceran Karatas¸’ın, “Kötülügˆün Estetikles¸tirilme(me)si” başlığında çağımızda kötülüğün yüceltilerek estetize edilmesini etraflıca irdelediği yazısıyla açılıyor. Ardından Tuba Kaplan’ın Prof. Dr. Kasım Küçükalp ile“Ontolojik Kararsızlığımız Şaşkınlık Doğuruyor” başlığıyla gerçekleştirdiği önemli detaylar barındıran röportaj ile devam ediyor. Mehmet Emin Balcı, “Yıkım ve Yanılsama Arasında Kötülük Anlatıları” isimli yazısında, kötülük tanımları ve kötülük referanslarını aralıyor. Hacer Selçuk, “Düşmüş Bir Asi, Trajik bir Kahraman: Şeytan” başlığıyla şeytanın algı ve dışavurumunu anlatı geleneği, edebiyat ve sanatta dışa vurumuna değiniyor. Ardından Enes Özel, “Gizli Bellek, Karabasanlara Boğulmuş Bir Şehir ve Bay Hyde” üzerinden kötülüğün saf bir biçimde düşünülüp düşünülmeyeceği olgusunu tartışıyor. Hande Yıldırım Önsöz, “Göğün Kardeşler Birliğinden Mistik İlksel Denize Rock ve Metal Müzikte Ehvenişer Döngüsü” yazısında tarihten mitolojiye dünya sahnelerini aralayarak metal müziğin yolculuğunu Türkiye özelinde kötülük temasından inceliyor. Merve Akbaş, “Sanat Mı, Şiddet Mi, Vandalizm Mi?” yazısında sanatta şiddet ve terör eylemlerinin griftliğini sorguluyor. Dilârâ Yabul İşleyen, “Kan, Kemik ve Tuval: “Çağdaş Sanatta Kötülüğün Teşhiri” Orta Çağ fresklerinden Rönesans resimlerinin vahşi mitolojik unsurlarına kadar sanatın korkunç ve şiddet temalarını aktarıyor. Cihan Aktaş, “Sanatta Kötülük, Bazen Yergi Bazen Habaset” yazısında kötülüğün her zaman sanatta konu olduğunu, kötülüğün roman karakterleri ve çizgilere yansımasını ele alıyor.
Nihayet’in Kayıtlar, Hayat Memat ve Kültür Atlası sayfalarında da okuru birbirinden önemli yazılar bekliyor.
Şeyma Kömürcüoğlu “Melamet Hırkasını Filozofa Giydirmek” başlığında felsefe tanımını ve farklı çevrelerin felsefe yapma biçimlerini kendi deneyimlerinden yola çıkarak izini sürüyor.
Ömer Torlak “Rasyonel Olamamanın Rasyonel Sebepleri Üzerine” başlıklı yazısında tutum ve davranışlarımıza yakıştırdığımız rasyonellik nedenler üzerine eğiliyor.
“Evrak-ı Perişan Arasında” serisine devam eden Necati Tonga ise “İbnülemin Mahmut Kemal İnal’ın Unutulmuş Bir Mektubu” başlığında İnal’ın hayatını içeren bilgilerin yanında İbnülemin ve Abdülhak Hamid dostluğunu öne çıkaran önemli bu vesikanın hikâyesini Nihayet için aktarıyor.
Tahsin Yıldırım, “Mecnun Gönüllü Şair: Hâfız İsmail Müşfik” başlıklı yazısında yüzlerce yıllık Türk edebiyatında ismi unutulan İsmail Müşfük’in hayatına dair bilgileri aktarıyor.
Mehmet Kırtorun, "Susturulmus¸ Yankılar Bulgakov’un Ates¸i, Lockshin’in Kadrajı" yazısında Bulgakov’un kalemini, Moskova sansür günlerini kurmaca metin ve sinemaya aktarımı üzerinden inceliyor.
Tuba Kaplan, “Kaybolmuş Çevirilerin Işığında Sofi Huri: Bir Arayışın Unutulmuş Hikayesi” yazısında, Sofi Huri’nin tasavvuf yolculuğunu, yazarın bugün unutulan ve yayınlanmayan çeviri ve telif eserlerini öne çıkararak aktarıyor.