Mefatihu`l-Ğayb

Abdurrahim Halvetî 15. Yüzyıl Azerbaycan coğrafyasının yetiştirdiği nadir şahsiyetlerden biridir. Aslen Nahçıvan'lı olan fakat Güney Azerbaycan 'ın başkenti Tebriz'de yaşamış Halvetî her iki şehrin de sanat ve bilimsel birikimini çok güzel bir tarzda birleştirmiştir. Babası Şemseddin Aktâbî'den aklâm-ı sitte eğitimi almış, Şirin-i Mağribî, Zeyneddin Havâfî, Ali es-Safevî gibi döneminin neredeyse bilinen en meşhur tasavvuf şeyhlerinden istifade etmiştir. Halvetî hat sanatında ustalığını Akkoyunlu hükümdarı Uzun Hasan Kütüphanesi için yazdığı Mushaf'la bizlere göstermektedir. Yine Kitâbu'd-Dekâik fî Marifeti'l-Hakâik, Tezkire, Şerhu'n-Nusûs fî Tahkîki't-Tavri'l-Mahsûs gibi yazdığı çeşitli tasavvuf eserleriyle İbn Arabî, Sadreddin Konevî, Davud Kayserî çizgisindeki Ekberîlik ekolüne mensup olduğunu açık bir şekilde ifade etmektedir. Farsça Divan'ı, Mefâtihu'l-Ğayb ve diğer eserlerinde yer alan çokca Arapça şiirleriyle de her iki dilde şairliğini sergilemektedir. Fakat ilginçtir ki çok sayıda eserin yazarı olan bu önemli şahsiyet vefatından sonra çok az sayıda çalışmaya konu olmuştur. Halvetî'nin hem biyografisi hakkında ulaşabildiğimiz bilgiler oldukça kısıtlı, hem de eserlerinin ciddi bir kısmı henüz bulunamamıştır. Bu önemli şahsiyeti tanıtmak için Halvetî'nin Mefâtihu'l-Ğayb eseri ile konuya giriş yapılması amaçlanmıştır. Çalışmanın giriş kısmında elde edebildiğimiz kaynaklarla Halvetî'nin hayatı ve eserleri incelenerek biyografisi oluşturulmaya çalışılmış, tamamı elyazması halinde olan eserlerinin listesi sunulmuştur. Ancak tüm çabamıza rağmen Halvetî'nin birçok eserinin günümüzde nerede olduğu bilgisine ulaşılamamıştır. Çalışmanın ikinci kısmında ise ulaşabildiğimiz iki nüsha esasında Mefâtihu'l-Ğayb eseri tahkik edilmiştir. Müellif nüshasına ulaşılamadığı ve eldeki nüshalarda çok sayıda yazım hatalarının mevcutluğundan dolayı tahkikte bir nüsha esas alınmamış, bunun yerine her iki nüshadaki hatalar düzeltilerek tam metin ortaya konulmaya çalışılmıştır.