Benlik ve Varoluş

Benlik, kişinin doğuştan getirdiği bir öz değil, bir imkandır. Bazen yitip gider gu¨ndelik meşgaleler arasında farkında bile olmadan, bazen böyle bir sorunun olduğu hatırlanmaz bile. Bazen ben’i olmak vebalı olmak gibi tehlikeli göru¨lu¨r, bazen u¨ç beş kuruş kaybetmekten daha az dikkat çeker yitip gitmesi. Oysa benlik haline gelmek, varoluşun en yu¨ce ereği (telos)’dir.

Kişi kendi benini varoluşun olasılıkları arasından seçer, özgu¨r irade ve eylemleri ile kendi benliğini oluşturur. Varoluşun su¨rekliliği ve değişkenliği, ben’i olup bitmiş bir şey olarak bırakmaz; ben olmak su¨rekli kendini yineleyen bir ödevdir. Kierkegaard bize şunu söyler: Karşısında *ben* olunan varlık, benliğin ölçu¨tu¨du¨r. Çoban koyunları, tu¨ccar mu¨şterileri, kral halkı, efendi köleleri karşısında ben olur; bunlar alt du¨zey benlerdir. Ölçu¨t Tanrı olunca benlik nasıl da sonsuzlaştırır!