Tükendi
Gelince Haber VerYazarının tabiriyle bir *milli seyahat* olan elinizdeki eser, ismi mahfuz bir devlet görevlisi ya da gazeteci tarafından 1892 yılının Mayıs-Aralık aylarında İstanbul`dan başlayıp Bağdat`a kadar kara, deniz, nehir ve demir yoluyla ve tren, gemi, kelek, araba ve at üzerinde yapılan bir seyahatta kaleme alınan 25 mektuptan oluşmaktadır.
Döneminde tefrika edilen ve kitap şeklinde yayımlanan; edebî çeşnisi, üslup ve anlatımıyla, yetkin bir kalemden çıktığı anlaşılan ve sırasıyla Samsun, Amasya, Tokat, Sivas, Malatya, Ma‘mûretü`l-Aziz, Ergani Madeni, Diyarbekir, Musul, Bağdad, Kerbelâ, Necef, Basra, Âne, Zor, Urfa, Birecik, Haleb, İskenderun, Adana, Rodos, İzmir ve Manisa`dan yollanan mektuplarda;
Söz konusu şehir ve kasabaların yapısı, ekonomisi, içtimai ve iktisadi durumları, geçimi, yaşantısı, âdet ve gelenekleri, coğrafyası, coğrafi birimleri-yapıları, suyu-havası, ilginçlikleri, ziyaret yerleri, tarihî eserleri, çarşı-pazarı, ticaret ve sanayii, nüfusu, etnik durumu, konuşulan dilleri, tabii güzellikleri, gezilip görülecek yerleri, ahlaki yapısı, medeni seviyesi, yetiştirdiği büyük insanlar ve tarihi ile ilgili bilgilerin yanı-sıra, güzergâh üzerinde yer alan, kayda değer pek çok sancak, kaza, kasaba, nahiye, köy, yerleşim birimi ve mola yerine ilişkin de bilgi verilmektedir.
