Edebiyata Kurdi ya Geleri

Edebiyata Kurdi ya Geleri Kısa Özet

Kiteba ku ji aliye Ramazan Pertev ve bi nave *Edebiyata Kurdi ya Geleri Dirok-Teori-Rebaz-Literatur-Berawirdi - 1* hatiye amadekirin, di nav weşanen Avesta de derket. Di kitebe de nivisen Azad Aslan, Michael L. Chyet, Ruken Çalıştıran, Bunyamin Demir, Bedran Hikmet, Ramazan Pertev, Ariya Toprak, Sedat Ulugana, Shahab Vali, Kadri Yıldırım u Reşo Zîlan ci digrin.

Ev pirtuk ji nivisen legerini u lekolini yen li ser folklor u edebiyata kurdi ya gelerî pek te. Xwediye nivisan her yek ji wan li ser babeten cuda u bi nerinen nujen bala xwe birine sermayeya li ber dest u li deriyen derfeten nu dane. Bi rasti diyarkirina sinoren folklora kurdi u polinkirina we ya di nav çarçoveyeke de, ne kareki hesan e. Firehiya erdnigariya Kurdistane, rewşa zimane kurdi ya ji aliye diyalektan, di nav kurdan de rasteqiniya din u baweriyen cuda, newekhevbuna prosesa geşedane ya diroka siyasi ya çar parçeyan u ji hemuyan ji giringtir nebuna desthilatdariya kurdan a li ser hesabe xwe, bune sedem ku xebaten li ser folklor u edebiyata geleri ji di nav sinoreke teng u besud de biminin. Lewma kare ku heta niha ji aliye kurdan ve baş hatiye kirin berhevkari u tomarkariya keresteyan bu. Li welaten Yekitiya Sovyeta Bere ji ber azadiyeke qismi xebaten li ser folklora kurdi gihaştin asteke akademîk. İro gelek berhemen li ber desten me aide we deme ne. Le bele li gori mileten din xebaten akademik en li ser folklora kurdi geleki lawaz, kulek u belavela ne. Bi vebuna beşen ziman, çand u edebiyata kurdi li gelek zaningehan u xwendina dersen folklor u edebiyata kurdi ya geleri nemaze di bernameyen lisans u raseri lisanse de, hewcedariya çavkaniyeke wiha betir xuyani bu. Helbet ev koleksiyon idia nake ku hemu mijaren folklor u edebiyata kurdi ya geleri vedikole. Le bele hevi dike ku bi nerîneke zanisti asta xebaten di vi wari de bilindtir bike. Ji ber ve ji ev xebat weki çend cild hatiye peşnumakirin.

Pirtuk ji du beşen sereke pek te. Di beşa yekem de nivîsen li ser *dirok, teori, rebaz u literatura folklora kurdi hene. Ev beş ji aliyen diroka xebatan, raveya teoriyan, vekolana literature, legerina şopen tradisyone u tetbiqa rebazan ve wek weneya gişti ya folklora kurdi ye ku pozisyon u potansiyela we peş me dike. Di beşa duyem de ji di çarçoveya navenden çandi yen hevpar de nivîsen li ser *folklor u edebiyata berawirdî* hene. Ji naveroka van nivisan diyar dibe ku dema mirov bi çaveki zanisti li folklora kurdi dinere gelek rehenden we yen nu derten hole. Herwiha di sere mirov de cih u rewşa ber u berhemen folklora kurdi li Rojhilata Navin u li cihane çi ye, çi nine zelaltir dibe.

Armanca sereke ya ve rezexebate ev e ku ezberen derbare folklor u edebiyata kurdi ya geleri de xera bike, re u rebazen nu biceribine u bi vi awayi bikare tişten nu bibeje. Wisa xuya dike ku bi ve xebate re piçek be ji ev armanc hasil buye.