Diyarbakır ya da Sodom’un 5 No’lu Zindandaki Bin Günü

Diyarbakır ya da Sodom’un 5 No’lu Zindandaki Bin Günü Kısa Özet

Bir film izledim… ve filmde olup bitenlerin, yani *kurgulanan*ların *yaşanan*lara bu kadar çok benziyor oluşu karşısında iliklerime kadar ürperdim.

Marquie de Sade’ın 1904 yılında yayınlandığında büyük sansasyon yaratmış Sodom`un 120 Günü veya Sefahat Okulu isimli kitabına dayanan, Pierre Pasolini’nin yönettiği, 1975 yapımı bu film, 1943-1945 yılları arasında Kuzey İtalya’da Nazi işgal kuvvetleri tarafından kurulmuş olan faşist Salo Cumhuriyeti’nde (İtalyan Sosyal Cumhuriyeti) geçmekte.

Filmde anlatılanlar, 1981-83 yıllarında Diyarbakır 5 No’lu Askeri Cezaevi’nde yaşayanların *vahşet dönemi* diye niteledikleri, yaklaşık bin gün süren bir dönemde yaşandı… Yani Esat Oktay Yıldıran Cumhuriyeti’nde…

Acaba Diyarbakır 5 No`lu Cezaevi`ni siyasal-sosyal bir deney merkezi olarak tasarlayanlar bu filmi izlemiş miydi? İzlememişlerse bu, faşizmin insan kişiliğini aşağılamaktaki evrensel anlayışını anlamak bakımından dehşetli bir örnek olmalı.

Diyarbakır 5 No’lu Askeri Cezaevi, cezaevinden öte, tutsakların siyasal, etnik ve cinsel kimliklerini yok ederek, aşağılayarak teslim alınmasını amaçlayan özel bir *şiddet laboratuvarı*ydı. Burada yaşatılanlar insanın hayal gücünü hayli zorlayacak türdendi… Elinizdeki kitapta bu yaşanılanların küçük bir kısmı yazıldı; yaşayanların bedenlerinden ve hafızalarından…