Cemaat ve Cemiyet

Ferdinand Tönnies’in ilk defa 1887 yılında yayımlanan Cemaat ve Cemiyet isimli bu eseri, hiç şüphesiz sosyoloji biliminin Almanca bölgesindeki kuruluş metni olarak kabul edilmektedir ve günümüzde de bilimsel çalışmaların odağındadır. Kitaba adını veren Cemaat ve Cemiyet karşıtlığı, bir dizi diğer karşıtlıkla birlikte açıklanmaktadır. Bu bağlamda tarihsel düşünce şekli rasyonalist düşünce şeklinin; gelenek yeniliğin; doğallık suniliğin; organik birliktelik teknik-mekanik cemiyetin ve töre politikanın karşısındadır.

Cemaat ve Cemiyet kavramlarının aradan geçen 133 yıla rağmen hala ilgi çekmesinin sebebi, liberalizmin vaat ettiği mutluluğun henüz gerçekleşmemiş olmasında aranabilir. Cemiyette ve Cemiyet içinde kaybolan Cemaatte söz konusu olan, vaat edilen iyi hayatların gerçekleştirilememiş olması ve bunun Cemiyet içinde gerçekleştirilmesinin pek mümkün görülmemesidir. Bunun yanında ana akım sosyoloji literatürü, G. Simmel, W. Sombart ve M. Weber gibi klasik düşünürlerin yanında az sayıda istisna dışında o kadar steril bir hale gelmiştir ki krizlerle çalkalanan, yönünü bulmaya çalışan ve tutunacak bir dal arayan kitleye söyleyecek bir sözü bulunmamakta ve bu esere olan ihtiyacı artırmaktadır.