Çekin İptali

Çek, bir kıymetli evrak olarak, bir hakka sıkı sıkıya bağlanmıştır ve çek ibraz edilmeden söz konusu alacak hakkı elde edilemez. Ancak günlük hayat içerisinde çek herhangi bir sebeple kullanılamaz hale gelebileceği gibi çalınabilir ya da kaybolabilir. Bu durumda kıymetli evrakın bir özelliği olarak hakka kavuşmak imkansız hale gelebilir. Bu gibi durumlarda çek hamilinin ve daha genelde kıymetli evrak hamilinin hakkına kavuşabilmesi için senet ile hak arasındaki bağ ayrıştırılmakta ve hakkı senetsiz talep etme imkanı oluşturulmaktadır. Bunun yapılabileceği hukuki enstrüman ise genelde kıymetli evrakın iptali, özelde ise çekin iptali davasıdır.

Bu çalışmada kıymetli evrak ve çek kavramı üzerinde kısaca durulduktan sonra çekin iptali davasının açılabilmesi için gerekli olan çekin zayi olması durumu ve görünüm şekilleri anlatılmıştır. Çekin zayi olması durumunda hamilin duruma göre yapması gereken ödeme yasağı kararının alınması, mahkemeye tevdi talebi, iade davası ya da iptal davası süreçleri ele alınmıştır. İkinci bölümde ise iptal kararı aşamasında bu davaya özgü olarak davanın konusu, taraflar, iptal kararının şartları, özel usuli gereklilikler, ispat yükü ve kanunlar ihtilafı ile iptal kararının diğer ilgililer bakımından sonucu incelenmiştir. Çalışmanın uygulama bakımından da değer kazanması için yüksek yargı organımız olan Yargıtay kararlarına da imkan olduğu ölçüde yer verilmiştir.