Necati Tosuner Kimdir?

Necati Tosuner (d. 18 Haziran 1944, Ankara), çağdaş Türk edebiyatında öykü, roman, deneme ve çocuk kitabı türlerinde öne çıkan ve yirmiden fazla eseri bulunan Türk yazardır. Kayseri - Develi kökenli, memur bir ailenin çocuğudur. Tam adı Osman Necati Tosuner'dir. Dört yaşında tavana asılı salıncaktan düşerek sırtında kambur oluşması, biyografisinde dönüm noktası olmuştur. Yaşadığı sakatlık birçok eserinin ana temasında iz bırakmıştır.

Necati Tosuner'in yaşam özeti incelendiğinde ilk-orta öğrenimini Ankara’da tamamladığı; yazar olma hevesiyle İstanbul'a geldiği ve 1966'da Pertevniyal Lisesi'nden mezun olduğu, İstanbul Üniversitesi Felsefe eğitimini yarıda bıraktığı görülmektedir. Lise yıllarında yazmaya başlayan Tosuner’in kitapları TDK Roman Ödülü, Haldun Taner Öykü Ödülü, Sait Faik Hikâye Armağanı, Attilâ İlhan Roman Ödülü, Erdal Öz Edebiyat Ödülü gibi pek çok ödüle değer görülmüştür. Türkiye Yazarlar Sendikası, PEN Türkiye ve Reklam Yazarları Derneği üyesi olan Necati Tosuner, İstanbul’da yaşamayı ve yazmayı sürdürmektedir.

 

Necati Tosuner’in Eserleri Nelerdir?

Necati Tosuner’in öykü, roman, deneme, tiyatro ve çocuk kitabı türlerinde toplam yirmi dokuz adet eseri aşağıda listelenmiştir:

 

• Özgürlük Masalı: Yalnızlığı, çaresizlikleri, arayışı ve bulamayışa yazgılı oluşu anlatan öykülerden oluşmaktadır.
• Çıkmazda: Sıkışma, yılgınlık ve direniş dönemeçlerini; çıkmaz sokağa sürüklenen yaşamın öykülerini içermektedir.
• Kambur: Yazarın yaşamından derin izler barındıran öykülerden oluşmaktadır. Başta acıklı gibi görünen bu öykülerde umut, bilinmedik bir yerden çıkıp gelir ve sessiz ama güçlü bir başkaldırı sergiler.
• Sisli: Tosuner'in İstanbul, 12 Mart ve Almanya öykülerinden oluşmaktadır.
• Sancı.. Sancı…: Almanya'daki ilk kuşak Türkleri yani gurbeti ve kimlik sancısını işleyen bir romandır. 1978 Türk Dil Kurumu Roman Ödülü'ne layık görülmüştür.
• Keleş Osman: Tosuner'in çocuk kitaplarındandır. Daha önce iki kitap halinde yayımlanan Keleş Osman'ın maceraları, bu kitapta bir araya getirilmiştir. Küçük bir kasabada yaşayan Osman'la arkadaşının çok merak ettikleri İstanbul'a yaptıkları kaçak yolculuğu anlatmaktadır.  
• Dayım Balon Olmuş…: Çocuk kitabıdır. Kambur bir dayının yaşamına yayılan acı, sevinç ve umut dolu anlar edebi bir dille anlatılmıştır.
• Necati Tosuner Sokağı: Engelli karakterlerin en ince duygularını yakalayıp şiirsel bir duyarlılıkla dile getiren öykülerden oluşmaktadır.
• Çılgınsı: Yazarın, kadın–erkek ilişkileri ve evlilikleri işlediği öykülerden oluşmaktadır.
• Fareli Sokağın Kızı: Tiyatro oyunudur.
• Kambur ve Öncesi: Necati Tosuner’in günümüzde baskısı bulunmayan eserlerindendir.
• Sisli ve Sonrası: Yazarın günümüzde baskısı bulunmayan eserlerindendir.
• Bir Tutkunun Dile Getirilme Biçimi: İnsanın kendisini dile getirme biçimini anlatan öykülerden oluşmaktadır. İçinde yer alan "Armağan" isimli öyküsüyle 1997 Haldun Taner Öykü Ödülü'nü kazanmıştır.
• Güneş Giderken: Yaşlanma duygusunu, geçmişin izlerini taşıyan öykülerden oluşmaktadır. 1999 Sait Faik Hikâye Armağanı'nı kazanmıştır.
• Yalnızlıktan Devren Kiralık: Roman türünde bir eserdir. Aile kurumu, yalnızlık ve pişmanlık konularını işlemektedir.
• Bana Sen Söyle: Yazarın Yalnızlıktan Devren Kiralık’ta anlatmaya başladığı hayat hikâyeleri bu romanda devam etmektedir. Fakat birbirini takip eden bu iki kitap, trajik bir olayla birbirine bağlandığı gibi, aynı sebeple birbirinden ayrılan iki yaşamı konu edinmektedir. Bu nedenle birbirinden bağımsız iki roman niteliğine de sahiptir.
• Elde Kitap: Necati Tosuner'in Türk Dili, Soyut, Varlık, Yaşasın Edebiyat, Virgül dergilerinde yayımlanan denemelerden oluşmaktadır.
• Yakamoz Avına Çıkmak: İçindeki "çok kısa öyküler" ile yazarın diğer kitaplarından ayrılmaktadır. Öykülerde işlenen ağırlıklı tema yalnızlıktır.
• Kasırganın Gözü: 2008 Attilâ İlhan Roman Ödülü'nü kazanmış eserdir. Susmak Nasıl da Yoruyor İnsanı! ve Korkağın Türküsü adlı romanlarla devam eden üçlemenin ilk kitabıdır.
• Arda’nın Derdi Ne?: Çocuk kitabıdır. 2011 1. Türkân Saylan Sanat ve Bilim Ödülleri Sanat Alanı Jüri Özel Ödülü'nü kazanmıştır.
• Susmak -nasıl da yoruyor insanı!- : Unutulmuş duyguları ve sarsıcı anıları edebi ustalıkla dile getiren bir romandır. 2014 Ebubekir Hazım Tepeyran Roman Ödülü'nü kazanmıştır.
• Dur Bakalım Petek: Çocuk kitabıdır. Apartman yaşamı içinde dostluk, hak ve özgürlük mücadelesi veren iki arkadaşın büyüme serüvenini anlatmaktadır.
• Korkağın Türküsü: Necati Tosuner’in üçlemesinin son halkası olarak, insanın kendi özüne dönüş arayışını ve ruhsal yüzleşmesini anlatan bir romandır.
• Kitabın Adı: Çocuk kitabıdır. Büyümenin eşiğindeki bir çocuğun hayal gücü, arkadaşlıkları ve aile bağlarıyla örülü iç dünyasını yalın ama etkili bir dille anlatmaktadır.
• Çırpınışlar: Bireysel temalara odaklanan, çocukluk–gençlik–yaşlılık ekseninde ilerleyen otobiyografik bir romandır.
• Yaz Sevenler Kış Sevenler: Çocukların gözünden büyümenin duygularını ve anılarını anlatan, umut ve özlem temalı dokuz bağlantılı öyküden oluşan çocuk kitabıdır.
• Daldaki Kuş: Tosuner'in kendine özgü üslubuyla kaleme aldığı insan ruhunun karanlık kıyılarına yaklaşan öykülerden oluşmaktadır.
• Sen ve Kendin: Kendi düşlerinin yorgunluğuna sevinçle teslim olup durmaksızın yeni düşlere düşenler için kaleme alınmış bir metindir.
• Salgında Öyküler: Salgının unutulmaması, kayıpların anlamlandırılması ve benzeri felaketlere hazırlık için çıkarılacak derslere çağrı niteliğinde öykülerden oluşmaktadır.

 

Necati Tosuner'in İlk Eseri Nedir?

Necati Tosuner'in ilk kitabı Özgürlük Masalı'dır (1965). Erken dönem öykülerinden oluşan bu seçki, bireyin iç dünyası, yalnızlık ve arayış temalarını yalın, gerçekçi bir dille işler. Yazarın yayımlanan ilk öyküsü ise 1963 yılında Ankara'da çıkan Resimli Posta gazetesindeki Onunkiler Maviydi’dir.

 

Necati Tosuner'in Kaç Tane Eseri Vardır?

Necati Tosuner'in öykü, roman, deneme, tiyatro ve çocuk kitabı türlerinde toplam yirmi beşten fazla eseri vardır. Yazar, yeni eserler üretmeyi sürdürdüğü ve külliyatına yeni baskılar, seçkiler eklendiği için toplam eser sayısı zaman içinde artmaktadır.

 

Necati Tosuner'in Hikayeleri Nelerdir?

Necati Tosuner, öykülerinde yalnızlık, arayış, yılgınlık ile umudun ince sızısını birleştirir ve yalın ama şiirsel bir dille, bireyin iç dünyasını mercek altına alır. Yayımlanmış on bir öykü kitabı ve her birinin öne çıkan temaları aşağıda kısaca açıklanmıştır:

 

• Özgürlük Masalı (1965): Yalnızlık, çaresizlik ve bulamayış duygusunu içe işleyen bir incelikle dile getirir; duyguların bulanıklığına gizlenmiş iç dünyayı açığa çıkarır.
• Çıkmazda (1969): Yaşamın çıkışsız anları, hüzün–kaçış gelgitleri; yılgınlıktan umuda yükselen tonda ilerleyen öykülerden oluşmaktadır.
• Kambur (1972): Sakatlık, yalnızlık, görünme–gizlenme gerilimi taşıyan öykülerden oluşmaktadır.
• Sisli (1977): Yazarın İstanbul, 12 Mart ve Almanya öyküleri üç bölümde toplanmıştır.
• Necati Tosuner Sokağı (1983): Çağrışım, imge ve benzetmelerle örülü öyküler, sıradan olayların içindeki en ince duyguları şiirsel bir duyarlıkla yakalamaktadır.
• Çılgınsı (1990): Kadın–erkek ilişkileri, evlilikler ve kırılgan gündelik hayat üzerine öykülerden oluşmaktadır.
• Bir Tutkunun Dile Getirilme Biçimi (1997): Anı–şimdi–benlik üçgeni, seçerek algılanan gerçeklik. Tosuner öykücülüğünün klasiklerindendir.
• Güneş Giderken (1998): Yaşlanma duygusu; yıpranan tutkular ve geçmişin kalıcı izi işlenmektedir.
• Yakamoz Avına Çıkmak (2007): Düşle anı arasında gidip gelen kısa ve çok kısa öyküler; umudu/umutsuzluğu hatıranın dalgalanmasına yerleştiren biçimsel denemeler içermektedir.
• Salgında Öyküler (2022): Pandemi deneyimini unutmama çağrısı; acının ve fedakârlığın boşa gitmemesi için hafızayı diri tutan öykülerden oluşmaktadır.
• Daldaki Kuş (2023): Sert ama incelikli üslubun yeni durakları; insanın karanlık kuytularına çekinmeden yaklaşan öykülerden oluşmaktadır.

 

Necati Tosuner'in Romanları Nelerdir?

Necati Tosuner'in yedi adet romanı ve her birinin öne çıkan temaları aşağıda kısaca açıklanmıştır:

 

• Sancı.. Sancı… (1977): Almanya’ya işçi göçünün ilk dalgasında “Kambur Osman” odağında gurbet, yalnızlık ve toplumsal uyum sancıları ile okuru etkileyen bir romandır.
• Yalnızlıktan Devren Kiralık (2000): Türk aile yapısı; geç boşanmanın yarattığı yalnızlık, pişmanlık, ihanet ve toplumsal duyarsızlık temalarını içermektedir.
• Bana Sen Söyle (2002): Yalnızlıktan Devren Kiralık’ta açılan hayat hikâyelerinin devamıdır. İki bağımsız ama birbirine bağlanan kesitlerin romanlarıdır.
• Kasırganın Gözü (2008): (Üçlemenin 1.kitabı) Dil, din algısı, başörtüsü tartışmaları; olaydan çok düşünce eksenli bir romandır.
• Susmak -nasıl da yoruyor insanı!- (2013): (Üçlemenin 2. kitabı) 70'lerin sağ-sol atmosferi, kardeşlik ve siyasal/toplumsal eleştiri romanda kendinigöstermektedir.
• Korkağın Türküsü (2014): (Üçlemenin 3. kitabı) Kitapta özlenen kendine kavuşma ve umut teması öne çıkmaktadır.
• Çırpınışlar (2016): Otobiyografik izlekler; çocukluk, gençlik, yaşlılık boyunca yalnızlık duygusu ve hayata tutunma baskın temalardır.

 

Necati Tosuner'in En Önemli Romanı Hangisidir?

Necati Tosuner'in Sancı.. Sancı… kitabı, en önemli romanı kabul edilmektedir. İlk romanı olması, 1978 Türk Dil Kurumu Roman Ödülü'nü kazanması ve Almanya’ya ilk işçi göçü kuşağının yalnızlık-uyum sancılarını edebiyatımıza erken ve etkili biçimde taşıması bu konumunu güçlendirmiştir.

 

Necati Tosuner'in Çocuk Kitapları Nelerdir?

Tosuner’in çocuk edebiyatına katkıları, yalın ve şiirsel diliyle büyüme, aile, arkadaşlık, umut ve özgürlük temalarını buluşturan eserlerden oluşmaktadır. Yazarın altı adet çocuk kitabı aşağıda listelenmiştir:

 

• Keleş Osman: Tosuner'in en ünlü çocuk kitaplarındandır. Daha önce iki kitap halinde yayımlanan Keleş Osman'ın maceraları, bu kitapta bir araya getirilmiştir. Kitapta, meraklı Keleş Osman'ın evden kaçış macerası; özgürlük arayışı ve sorumluluk dersi mizahi bir dille anlatılmaktadır.
• Dayım Balon Olmuş (1977): Kambur dayının çocukluk-gençlik-orta yaş anıları; kederden neşeye uzanan duygusu edebi bir dille anlatılmıştır.
• Arda’nın Derdi Ne? (2010): Bir ailenin sıcaklığı içinde değişimi kabullenme ve umuda tutunma öyküsüdür.
• Dur Bakalım Petek (2012): Apartman yaşamı ve komşuluk üzerinden hak-özgürlük bilinci anlatmaktadır.
• Kitabın Adı (2015): Ergenliğe adım atan bir gencin iç dünyası; mahalle, aile ilişkileri ve büyümenin zorlukları anlatılmaktadır.
• Yaz Sevenler Kış Sevenler (2019): Büyüme yolculuğunda çocukların karşılaştığı duyguları kısa öykülerle görünür kılınmıştır.

 

Necati Tosuner'in Oyunları Nelerdir?

Necati Tosuner'in tiyatro türünde bilinen tek eseri 1991 tarihli Fareli Sokağın Kızı'dır. Fakat metnin yayımlanması ya da sahnelemesine dair detaylı bilgi bulunmamaktadır.

 

Necati Tosuner Hangi Edebi Akımdan Etkilenmiştir?

Necati Tosuner'in kalemi temelde gerçekçilik/psikolojik gerçekçilik geleneğine dayanmaktadır. Hem döneminin toplumsal arka planını sezdiren hem de bireyin iç sızısını görünür kılan özgün bir üslüba sahiptir. Bireyin yalnızlığı, arayışı ve kırılgan iç sesi onun öykülerinin odağında yer alır. Gözleme dayalı, yalın ve şiirsel bir anlatımı benimseyen yazar, 1960’lardan itibaren görünürleşen modernist ve yer yer varoluşçu duyarlık temalarını derinleştirir. 1990’lar ve sonrasında, hikayelerinde biçimsel denemelere yönelmiştir. Geç dönem roman ve öykülerinde ise postmodern teknikler görülmektedir.

 

Necati Tosuner Kimlerden Etkilenmiştir?

Necati Tosuner’in öykücülüğü, özellikle Sait Faik Abasıyanık’ın sıradan insanların sıradan konularını işlediği gözlemci-yalın gerçekçilik damarından ve 1960'ların modernist duyarlılığından beslenmiştir. Bu çizgiyi belirginleştiren başlıca yazarlar aşağıda listelenmiştir:

 

• Nezihe Meriç: Psikolojik derinlik, ilişkilerdeki kırılganlık ve yalın dililiyle etkili olmuştur.
• Tarık Buğra: Birey ve toplum gerilimini incelikli dil duyarlığıyla kurma, karakter merkezli gerçekçilik ile etkilidir.
• Oktay Akbal: Gündelik hayatın küçük sarsıntılarını içten bir dille verme, içe dönük modern öykü atmosferi oluşturma yönüyle etkili olmuştur.

 

Necati Tosuner'in Siyasi Görüşleri Nedir?

Necati Tosuner'in siyasi görüşleri, parti kimliklerine bağlı değildir. Bireyin onuru, özgürlüğü ve vicdanına odaklanan bir çizgide konumlanmaktadır.

 

Necati Tosuner'in En Popüler Sözleri Nelerdir?

Necati Tosuner’in en sevilen sözlerinden yirmi tanesi aşağıda listelenmiştir:

 

• Doğru, biraz sendeletir insanı. (Sen ve Kendin)
• Mutluluğumun yolu yalnızlığımı sevmektir. (Özgürlük Masalı)
• Günler bizim değildi, biz günlere tutsaktık. (Özgürlük Masalı)
• Ben bir garip kalmış türküyüm, kimselerin söylemediği. (Çıkmazda)
• Olduğum gibi görünmeyi severim. İyi de, kötü de olsa… (Özgürlük Masalı)
• Kimi zaman, yeryüzünde bir yerim olmadığını sanıyorum. (Sancı.. Sancı...)
• Her şeyi unutmayadır bütün çabası. Oysa unutulmuyor gerçekler. (Özgürlük Masalı)
• İnsan, günahlarını ve sevaplarını sahiplenmek zorundadır. (Bir Tutkunun Dile Getirilme Biçimi)
• Geç kalınmış bir yere yetişecekmiş gibi koşturuyordu günler. (Susmak Nasıl da Yoruyor İnsanı!)
• Ve… alnımızda hafif bir kırışıklık olarak duruyordu üzgünlük. (Bir Tutkunun Dile Getirilme Biçimi)
• Bu aralar böyleyim: Yolu karşıya geçmeyi bile bir dert haline getiriyorum kendime... (Güneş Giderken)
• Şaşırmak bile başkaydı. Elli yaşında şaşmak ,çok daha başka bir şeydi.  (Bir Tutkunun Dile Getirilme Biçimi)
• Sevdayı öreceğim. İncinmeye gelmez sevdayı ve umursamaz yalnızlığı ve kavruk acıyı sevdiğim... (Kambur)
• Dost gibi gelir. Birdenbire gelir, umuttur. Bir küçük umuttur, dağ devirir. Düşer içine, yakar tutuşturur. (Kambur)
• Adam eksikliğin acılarını duymasaydı, bilmeyecekti belki insanları insan olduğu için sevmeyi. (Özgürlük Masalı)
• Bir şeyleri korurken, bir şeyleri yitiriyorsun. Birbirine çok benziyor insanlar... (Bir Tutkunun Dile Getirilme Biçimi)
• Sen yoksun.. Ve ben, bir şeye yaramayı boşu boşuna bekleyen boş posta kutusu gibi tozlanıp duruyorum burada. (Çırpınışlar)
• Yaşadığınız evrene küsmüş, üstelik bir de yalnız kalmışsanız, sevdiğiniz kentin yabancılığı ilk yağmurlarla kendini gösterecektir. (Özgürlük Masalı)
• Bir şey kazanacak olmasak da, bir şey başaramayacak da olsak, direniş ne güzeldir. Ellerimizi uzatmayalım derim ben, yumruklarımız sıkılsın. (Kambur)
• Ne de kolay sevdalanıyoruz? Ve ne de güzel... Bunun güzelliğini kimse anlamayacaktır. Ve bunun güzelliğini hiç kimseye anlatmaya gücüm yetmeyecektir benim. (Kambur)

 

Necati Tosuner'in Aldığı Ödüller Nelerdir?

Necati Tosuner’in aldığı ödüller aşağıda tablo şeklinde verilmiştir:

 

YIL	ESER	ÖDÜL
1971	İki Gün (Öykü)	TRT Sanat Ödülleri - Başarı Ödülü
1997	Armağan (Öykü)	Haldun Taner Öykü Ödülü
1998	Sancı.. Sancı… (Roman)	Türk Dil Kurumu Roman Ödülü
1999	Güneş Giderken (Öykü)	Sait Faik Hikâye Armağanı
2006	Elde Kitap (Deneme)	Ömer Asım Aksoy Deneme Ödülü
2008	Kasırganın Gözü (Roman)	Attila İlhan Roman Ödülü
2011	Arda’nın Derdi Ne? (Çocuk Kitabı)	Türkan Saylan Jüri Özel Ödülü
2014	Susmak Nasıl da Yoruyor İnsanı (Roman)	Ebubekir Hazım Tepeyran Roman Ödülü
2022	Ardıllarını etkilemesi ve çağdaş edebiyatı Türkçesiyle taçlandırmasıyla	7. Antalya Edebiyat Günleri - Onur Ödülü
2024	İlk öykü kitabı Özgürlük Masalı’ndan bu yana 60 yıldır, edebiyatın farklı türlerindeki yapıtlarında bireyin yalnızlıklarını ve sancılarını Türkçenin olanaklarını ileri taşıyarak kaleme alan Necati Tosuner’e…	Erdal Öz Edebiyat Ödülü

 

Necati Tosuner Nerelidir?

Necati Tosuner Ankara doğumludur. Aslen ailesi Kayseri'nin Develi ilçesi nüfusuna kayıtlıdır.

 

Necati Tosuner'in Babası Kimdir?

Necati Tosuner'in babası Ali Galip Tosuner'dir. Annesi ise Hanım Tosune'dir. Kayseri/Develi kökenli bir devlet memuru olan Ali Galip Bey, önce Hanım Tosuner, ardından Hava Tosuner ile evlenmiştir. İki evliliğinden yedi çocuk sahibi olmuştur.

 

Necati Tosuner Çocukluğu Nasıldır?

Necati Tosuner’in çocukluğu Ankara'da, mütevazı bir memur ailesinin içinde geçmiştir. Dört yaşında tavandan asılı bir salıncaktan düşerek sırtında kambur oluşması uzun hastane süreçlerini, kimi dönemlerde yatağa bağımlı yaşamı beraberinde getirmiştir. Bu yıllarda evdeki küçük kütüphane sayesinde okuma alışkanlığı güçlenir.

Tosuner'in çocukluk ve ilk gençlikte yaşadığı yalnızlık, mahcubiyet ve içe kapanma, ileride öykülerindeki iç dünya, hüzün, çaresizlik ve umut temalarının başlıca kaynağı olmuştur.

 

Necati Tosuner Eğitim Hayatı Nasıldır?

Necati Tosuner'in eğitim hayatı, sağlık sorunları nedeniyle geç başlamıştır. 8-9 yaşlarında Demirlibahçe İlkokulu’na başlayıp Cebeci Ortaokulu’nu bitirmiştir. Liseye Ankara Atatürk Lisesi’nde başlamıştır. Yazarlık hevesiyle ailesinden ayrılarak İstanbul'a gitmiş ve 1966'da Pertevniyal Lisesi'nden mezun olmuştur. Üniversite eğitimine İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümünde devam etmiştir ancak öğrenimini yarıda bırakmıştır.

 

Necati Tosuner Edebi Kişiliği Nasıldır?

Necati Tosuner'in edebi kişiliği, bireyin iç dünyasını merkeze alan realist-psikolojik bir çizgiye dayanmaktadır. İnci Enginün, Cumhuriyet Dönemi Türk Edebiyatı kitabında Tosuner için şunları yazmıştır: Sakatlığını hemen hemen bütün eserlerine yansıtmış bir yazardır.

 

Necati Tosuner Evlendi mi?

Necati Tosuner, 23 Haziran 1979'da Amerikan Koleji’nde öğretmen olan Leman Hanım ile evlenmiştir ve bu evlilik 14 yıl sürmüştür. 1994 yılında ayrılmışlardır.