Bir Güfte Mecmuası: Mecmu’atü’l-Leta’if Sandukatü’l-Ma’arif

Bir Güfte Mecmuası: Mecmu’atü’l-Leta’if Sandukatü’l-Ma’arif Kısa Özet

Güfte mecmuaları kadim mûsik? tarihimiz için önemli kaynakların başında gelmektedir. Bu mecmualar yazıldığı 
dönemde revaçta olan makamlar, usuller ve formlar hakkında fikir verirken bestekârlar ve güfte sahipleriyle ilgili 
kıymetli bilgiler de içermektedir. Bu tür eserler güftelerin doğru şekillerini karşılaştırarak sağlam metinler 
oluşturmada kolaylık sağlamaktadır. Mûsik? ile edebiyat arasındaki güçlü ilişki divan şairlerinin hangi 
makamlarda şiirlerinin bestelendiğine bakılarak rahatlıkla tespit edilebilir. Kimi şairlerin mûsik? ile ilgili 
kavramları şiirlerinde sıklıkla kullandıkları görülmektedir. İşret meclisleri daha çok mûsik? ile şiirin iç içe icra 
edildiği müstesna ortamlar olarak bilinmektedir. 
Güfte mecmuaları din? ve din dışı muhtevalı zengin bir literatüre sahiptir. Sadece Türkçe değil, Farsça ve Arapça 
güftelerin de yer aldığı bu mecmualarda din? mûsik?nin her formunda eserlerin bulunduğu görülmektedir. 
Manzum ve matbu şeklinde olabilen güfte mecmuaları üzerine onlarca akademik tez çalışması yapılmıştır. 
Mecmuaların son birkaç yüzyılda sayısı artmıştır. Özellikle 18. ve 19. yüzyılda güfte mecmuası sayısının arttığı 
görülmekte, mecmualarda aynı güftelere rastlanılmaktadır. Güfte mecmuaları üzerine genellikle yüksek lisans 
seviyesinde ve aruz bilgisine tam olarak hâkim olmayan öğrenciler tarafından çalışmalar yapılmış, bu durum 
metin okumalarındaki hataları beraberinde getirmiştir. Kanaatimizce güfte mecmualarının divan edebiyatı 
alanında çalışma yapan akademisyenlerce okunması ve incelenmesi -bu çalışmada yaptığımız gibi- müzik 
alanının uzmanlarından destek alınması daha sağlıklı sonuçlar verecektir.Çalışmamızın konusu olan “Mecmû’atü’l-Letâ’if ve Sandukatü’l-Ma’ârif” ile aynı ismi taşıyan iki doktora tezi yapılmıştır. Bunlardan ilki Erdal Kılıç tarafından 2013 yılında yapılmış doktora tezidir. Bir güfte mecmuası olan eserin muhtevası çalışmamızın konusu olan eserden farklı ve daha kapsamlıdır. Aynı isimdeki ikinci çalışma ise bir nazire mecmuası özelliği taşımaktadır. Müellifi belli olmayan bu eser İncinur Atik Gürbüz tarafından doktora tezi olarak çalışılmış, aynı çalışma Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından 2018 yılında e-kitap olarak yayınlanmıştır.