Okunması gereken tarihi roman önerileri, en çok okunan tarihi kitaplar arasında yer alır çünkü okurlar kurgu yoluyla da tarihin sayfalarında dolaşmak isteyebilir. Osmanlı döneminde geçen romanlar, Kurtuluş Savaşı ve Cumhuriyet yıllarında geçenleri takip eder. Ve elbette ki Birinci Dünya, İkinci Dünya Savaşı yılları kadar dünyada geçen diğer olaylar da tarihi romanın konusu olarak yazarlara ilham oldu.
Kitapseverlerin okuma keyfini seçeneklerle daha da güzelleştirecek önerileri BKM Kitap Blog’un bu haftaki son yazısında yer alan sizin için hazırladığımız bu seçkide bulabilirsiniz. Söz konusu tarih olunca bu geniş çaplı sahada tarihi romanlar denince ilk akla gelen eserler de bir hayli çok oluyor tabii ki. Birbirinden güzel romanlarla yapılacak okumalar sayesinde birçok farklı döneme dair öğrenilecek çok şey var. Belki de bu öğrenmenin en eğlenceli yolu, etkileyici kurgulara sahip romanlar. Bunlardan en iyi 20 tarihi eseri sizin için bir araya getiriyoruz. İyi okumalar…
Ahmet Altan - Kılıç Yarası Gibi
Gelmiş geçmiş en çok satan ve en sevilerek okunan tarihi romanlarından biri olan Kılıç Yarası Gibi, gazeteci Ahmet Altan’ın başyapıtı olarak kabul ediliyor. Dört serilik bir eser olarak planlanan ve ilk kitabının Kılıç Yarası Gibi adını taşıyan roman dizisi Osmanlı’nın son yıllarında İstanbul’da yaşanan bir aşk hikayesiyle başlıyor, dönemin siyasi, gündelik ve aristokratik yaşamını da arka planında okura sunuyor. Serinin ikinci kitabı İsyan Günlerinde Aşk ve üçüncü kitabı Ölmek Kolaydır Sevmekten olarak sıralanıyor. Dizinin dördüncü romanı ise okurlar tarafından dört gözle bekleniyor.
Kemal Tahir - Esir Şehrin İnsanları
Türk dilinde yazılan en iyi romanların ve anlatım özelliklerinin örnek romanlarından biri olan Esir Şehrin İnsanları, Kemal Tahir’in tarihi romanı ve aynı zamanda başyapıtıdır. Tahir’in Esir Şehir Üçlemesi adıyla bilinen roman serisinin ilk kitabı Esir Şehrin İnsanları; yazarın tıpkı diğer eserleri gibi toplumsal geçmişi okura yalnızca anlatmakla kalmıyor, o dönemi baştan sona hissettiriyor. Milli Eğitim Bakanlığı tarafından “100 Temel Eser” kapsamına alınan roman, bu yönüyle Kurtuluş Savaşı öncesi neşredilen kitaplar arasında edebi açıdan en güçlü eserlerden biri olarak öne çıkıyor.
İhsan Oktay Anar - Puslu Kıtalar Atlası
Halen okumayanlara ve okumak için doğru zamanı bekleyenlere özel bir öneri bu. Edebiyatın özgür ve özgün kanatlarına atlayıp bambaşka dünyalara ve hiç yaşamadığınız zamanlara uçmak gerçekle aranıza biraz mesafe koymak isteyenler Puslu Kıtalar Atlası ile kendilerine muhteşem bir macera yaşatabilirler. Dili kadar kurgusuyla okuyanı tarif edilmez bir cazibenin kucağına çeken roman, sizi bir İhsan Oktay Anar tutkunu yapabilir.
Nahit Sırrı Örik - Sultan Hamid Düşerken
Başyapıt kabul edilen Sultan Hamid Düşerken’in yazarı Nahid Sırrı Örik'in, 31 Mart Vakası’nı kendine konu alan roman, hükümdarla İttihat Terakki arasındaki iktidar savaşını anlatıyor. Merkezinde tutkulu bir kadın kahramanın yer aldığı roman sayesinde bir döneme tanıklık edeceksiniz.
Orhan Pamuk - Benim Adım Kırmızı
2016 Nobel Edebiyat Ödüllünü kucaklayan yazarımız Orhan Pamuk’un birçok dile çevrilerek dünya okurlarıyla da buluşan romanı Benim Adım Kırmızı, dili benzerlerine göre biraz ağır olsa da bir Pamuk romanı olduğunu unutmamak gerekir. Her Pamuk romanı gibi betimlemelerle zenginleşen eser, ilginç bir kurguyla Osmanlı’nın sanat ve sosyal yaşamına değiniyor.
Venedik ve İstanbul’un ortak özelliği, dünyaca ünlü suları… Biri nehir, diğeri deniz… Nedim Gürsel, Resimli Dünya romanında bu iki büyülü kenti ve bu kentlerin arasında uzanan tutkulu bir aşk öyküsünü anlatıyor. İtalyan Rönesansı'nın en büyük ressamlarından Bellinilerin izini süren sanat tarihçisi ve manzara ressamı Kamil Uzman, Fatih'in portresini yapan Gentile Bellini'nin de aralarında olduğu ressamların renkli dünyasında yol alırken, yalnızca suya yansıyan bu iki kente değil, ışık ve gölgeye, günümüzden geçmişe, Batı resmindeki Osmanlı tasvirlerine de bakıyor.
Usta yazar İskender Pala ile Konstantinopolis’in İstanbul’a dönüştüğü yıllara doğru yolculuğa çıkıyoruz. Karakter oluşturmaktaki becerisini akıcı kurgularla birleştiren Pala’nın İtiraf kitabında Osmanlı ulemasına yakından bakma fırsatı buluyoruz. İntikam, ihanet ve itiraf gibi olgular etrafında şekillenen roman, tarihi roman okumayı seven kitap kurtlarına adeta farklı bir okuma lezzeti sunuyor.
Ahmet Ümit - Elveda Güzel Vatanım
Osmanlı’nın son döneminde gerçekleşen gelişmelerin tabanında İstanbul’un tasvirleriyle zenginleşen kitap, mektuplar halindeki bölümlerden oluşuyor. Ahmet Ümit’in onlarca basım yaptığı eserlerinden biri olan Elveda Güzel Vatanım, Kuvayi Milliye ruhundan, Pera Palas’ın naif salonlarına uzanan geniş anlatımıyla vatan ve sevgiliye duyulan aşkı dile getiriyor.
Ann Chamberlin - Safiye Sultan
Üç ciltlik romandaki karakterlerin büyük bir bölümü gerçek kişiler ve olaylardan alınıyor. Chamberlin ise romanını Osmanlı tarihinin önemli bir geçiş dönemini bir hadımın ağzından yazmayı tercih ediyor. Giderek artan bir ivme kazanan romanın ikinci cildinde hadım Abdullah ya da bir zamanların Venedikli gemicisi Giorgio Veniero, haremin bin bir entrikayla dolu acımasız dünyasında var olma savaşını sürdürüyor. Üçüncü cilt ise olayları akıllarda yer eden bir olay-kurgu ilişkisiyle okurlara aktarıyor.
Amin Maalouf - Doğu’nun Limanları
Can çekişen Osmanlı İmparatorluğunun Beyrut ile Fransa’ya kadar uzanan etkilerle yaşamları belirleyen bir isyanı konu alan Doğu’nun Limanları, ele aldığı konuyu akılcı kurgusuyla bir insanın trajik tarihinin içinden anlatıyor.
Osmanlı’nın en sancılı dönemlerine, son yıllarına doğru, gerçeklerden yola çıkılarak kaleme alınmış bir aile hikayesiyle keşfe çıkıyoruz. Ayşe Kulin’in büyük dedesinin hikayesiyle kendi köklerinin yaşam hikayesinden esinlenerek yazdığı Veda kitabı, yazarın ustalıklı anlatımıyla Osmanlı kurumlarının ve evlerinin içine giriyor, kitap kurtlarını esir şehrin sokaklarında dolaştırıyor.
Halide Edip Adıvar - Sinekli Bakkal
Sinekli Bakkal, ilk olarak İngilizce “The Clown and His Daughter” adıyla 1935 yılında Londra'da yayımlandı. Türkçe olarak ilk defa 1935 yılında Haber gazetesinde tefrika edildi. Daha sonra 1936 yılında kitap olarak basıldı. Halide Edip Adıvar’ın bu çok okunan romanında İstanbul’un en eski ve muhafazakar semtlerine doğru yolculuğa çıkıyor. Küçük bir kızın başından geçen yaşam macerasıyla dönemin kültür ve şartlarına yakından bakma fırsatı buluyoruz.
Hıfzı Topuz – Elveda Afrika Hoşça Kal Paris
Mesleğin eskimeyen güçlü kalemi Hıfzı Topuz, gazetecilik kadar kitap yazarlığında da son derece başarılı ve üretken bir isim. Elveda Afrika Hoşça Kal Paris 1950'li ve 1960'lı yıllarda Paris'te sanat ortamının içinde bulunan ve Unesco'daki görevi nedeniyle Kara Afrika ve Latin Amerika'yı gezen Topuz, tanıdığı ünlülerin dünyasını, onların acılarını ve coşkularını ustaca yansıtıyor. Belleklerden silinmeyecek anılardan ve okunmaya değer insan hikayelerinden oluşan değerli bir metin sizi bekliyor.
Yakup Kadri Karaosmanoğlu – Kiralık Konak
Yakup Kadri Karaosmanoğlu, ilk romanı olan Kiralık Konak'ta toplumumuzda Batılılaşma ile birlikte kuşaklar arasında meydana gelen düşünce, duygu ve dünya görüşü ayrılıklarını, toplumsal çözülüş kavramını temel alarak, bir konağın dağılışı etrafında veriyor. Romanda satılığa çıkarılan konağın, bu değişimle farklı yerlere savrulmuş bazı kişileri, Tanzimat'tan Meşrutiyet'e uzanan bir kopuş süreci içinde, “istanbulin” giyen, ölçülü ve namuslu kişiler olmaktan çıkıp, sırtlarına geçirdikleri redingotlarıyla "riyakar, yarı uşak ve adi" bir kuşağın temsilcisi haline gelirler.
Jaroslav Hasek - Aslan Asker Şvayk
Aslan Asker Şvayk, insanlık tarihinin en acımasız savaşlarından birini, İkinci Dünya Savaşı’nı, tüm anlamsızlıkları, gülünçlükleriyle yerden yere vuran bir başyapıt. Çek yazar Jaroslav Hašek’in, savaş çığırtkanlığını, militarizmi, devlet buyurganlığını gözünün yaşına bakmadan eleştirdiği bir mizah klasiği sunuyor okura. Şvayk ise dünya edebiyatının en unutulmaz karakterlerinden biri olup çıkıyor.
Jeffrey Eugenides - Middle Sex
21. yüzyılın mutlaka okunması gereken 100 romanı arasında yer alan Middlesex, adını Amerika’daki bir bölgeden alıyor. Roman, akıcı dili kadar konusuyla da okurların elinden düşüremeyeceği bir kurguya sahip. 1900’lü yılların ilk yarısında başlayıp 1960’lara uzanıyor, oradan da günümüze kadar ulaşıyor. Okuru, zaman içinde bir yolculuğa çıkarıyor adeta. Hikaye ayrıca, Bursa’dan Amerika kıtasına kadar uzanan mekan çeşitliliğiyle de ilgi uyandırıyor. Eugenides, dokuz yılda yazdığı Middlesex'te üç kuşak ve iki kıtaya yayılmış bir aile hikâyesini tabulara ve dogmalara değinerek anlatıyor. Bugüne kadar 35 dilde yayımlanan ve üç milyonun üstünde okura ulaşan Middlesex, tam da zamanda yolculuğa çıkmak için kaleme alınmış gibi. Roman ayrıca, 2020 yılına damgasını vuran ABD’deki ırkçılık yarasına da değinen bölümlere sahip.
Çok okunan bir eserle devam edelim: Drina Köprüsü. Bu eser, geçtiğimiz yüzyılın en büyük romanlarından biri olarak kabul edilmektedir. 1961'de İvo Andriç'e verilen Nobel Ödülü, edebiyat dünyasında, özel olarak bu kitaba verilmiş gibi kabul edildiğine göre mutlaka okunması gereken eserlerden biridir. Türkiye'de de büyük ilgi gören Drina Köprüsü, kırk-elli yıl sonra 1990'ların Yugoslavyası'nda yeniden güncellik kazandı. Ne yazık ki acı bir nedenle; ülkedeki çok milletli, dinli, çok kültürlü hayatı tahrip eden iç savaşlar... Drina Köprüsü, eski Bosna'nın, orada yaşayan herkesin paydaş olduğu hayatına dair, bu hayatın milliyetçilikler çağında nasıl değiştiğine dair büyük bir roman.
Mihail Şolohov - Ve Durgun Akardı Don
Okunmazsa olmaz bir Rus klasiği derseniz bu kitabı öneririz. Ve Durgun Akardı Don, edebi dehası Tolstoy’la kıyaslanan Nobel ödüllü yazar Mihail Şolohov’un başyapıtı olarak kabul edilir. Ekim Devrimi’nde ve sonrasında yeni kurulan Sovyetler Birliği’nde iç savaş koşullarında yaşanan tarihsel olayları hikâye eden roman, Rus roman geleneğinin 20. yüzyıldaki en iyi örneklerinden biri. Büyük yıkım ve yoksunlukların ortasında insanlığa umut saçan yeni ve eşitlikçi bir sistemin kuruluşunu anlatan eser, tarih, siyaset ve teori öğretilerini bir araya getirerek roman tadında öğrenmeyi de vaat eder.
Son romanı Gör Beni ile iki devrin hikayesini anlatmaya 1930’lardan başlayan Azra Kohen, en çok satanlar rafındaki yerini koruyor. Diğer romanın 2030’larda geçeceğini söyleyen Kohen, bu kitabında Osmanlı’nın son günleri ile Cumhuriyet’in ilk günlerini tarihe ışık tutan bilgilerle okurlarına anlatıyor. Sürükleyici olduğu kadar anlattıklarıyla da dikkat çeken roman, yaz aylarında okumak için de son derece doğru bir seçim olur.
Thomas Keneally - Schindler’in Gemisi
Dünya klasiği ve İkinci Dünya Savaşı denince ilk akla gelen eserle listemizin sonuna geldik. Pek çok dile çevrilen, Booker Ödülü ile Los Angeles Times Kitap Ödülünü kazanan ünlü roman Schindler’s Gemisi, nam-ı diğer Schindler’in Listesi okunmaya değer bir eser. Ünlü yönetmen Steven Spielberg tarafından sinemaya uyarlanan ve dünya çapında milyonlarca izleyiciyle buluşan eser, 12 dalda Oscar adaylığı, 7 dalda da Oscar ödülü de kazandı. Thomas Keneally'nin Schindler'in Listesi adlı bu eseri Nazi işgali altında Polonya'da yaşayan Yahudileri kurtarmak için hayatını riske atıp, SS birliğine kafa tutan ve onları zekâsı ile alt edip, bir şefkat meleğine dönüşen Oskar Schindler'in hikâyesini anlatıyor.
