Edebiyatın bir ders olmaktan çıkıp yaşamın vazgeçilmez parçası olmaya başladığı dönem lise sıralarında geçen yıllara rastlar. Bazı mısralar sıralara, bazıları duvarlara, bazıları sosyal medya hesaplarına, bazıları da “birileri”ne mesajlarla yazılır.
Daha fazla geç kalmadan, kıymeti en çok bilinecek, anlamları en derinde hissedilecek yaşlarda şiir okumak, sadece edebi gücü değil, estetik kavramını geliştiren, felsefe gibi sosyal bilimlerin önemli alanlarında fikir sahibi olmayı sağlayan gücü de beraberinde getirir.
Lise sıralarında duygulara, düşüncelere, ifade edilemeyenlere söz olan, yoldaşlık yapan, ilham ve umut veren bir iyileştiricicidir şiir. BKM Kitap olarak, lise sıralarında yaşamının en verimli yılları, en güzel zamanlarını geçiren gençler için, geç olmadan okunması gereken değerli şairleri ve şiir kitaplarını bir araya getirdik.
Mardinli bir ailenin çocuğu olan, İstanbul’da 1955 doğumlu Murathan Mungan, Mardin Lisesi'nden mezun oldu. Mardin eserlerinde sıkça kullandığı mekanlardan birisi oldu. Doğu’nun kadim kültürünü, insan olgusunu eserlerine yansıttı. Şiirleri kadar düz yazı, roman ve anı türlerindeki yazılarıyla da bilinen şair, lisans ve yüksek lisansını Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Tiyatro Bölümü’nde tamamladı. Ankara Devlet Tiyatroları’nda altı yıl, İstanbul Şehir Tiyatroları’nda üç yıl dramaturg olarak çalıştı. Gazete ve dergilerdeki ilk yazıları yayımlanan Mungan, tiyatro oyunu, sinema yazısı, senaryo, masal, şarkı sözü gibi farklı türlere ait eserler de verdi. Şairin en çok bilinen şiir kitabı ise Yaz Geçer ismini taşıyor.
Ankara'da 1949 yılında doğan Behçet Aysan, Selimiye Askeri Ortaokulu ve Kuleli askeri Lisesinde okudu.1971'de siyasi nedenlerle tutuklandı. Daha sonra tıp eğitimini tamamlayıp, psikiyatri ihtisası yaptı. Aysan'ın ilk şiiri 1979 yılında Türk Dili dergisinde yayımlandı. Daha sonra şiirleri, Varlık, Milliyet Sanat, Hürriyet Gösteri, Yazko, Yarın, Yeni Düşün, Sanat Rehberi'nde okur karşısına çıktı. İlk kitabı Karşı Gece, 1983 yılında yayınlandı. Sesler ve Küller (1984) ile Yaşar Nabi Nayır Şiir Ödülü'nü, Eylül (1987) ile Ceyhun Atuf Kansu Şiir Ödülü'nü, Deniz Feneri (1987) ile de Abdi İpekçi Barış ve Dostluk Ödülü'nü kazandı. Behçet Aysan, Türkiye’nin kara olaylarından biri olan 2 Temmuz 1993'te Sivas katliamında yakılarak öldürülen 37 aydından biri oldu. Şairin Düello adlı şiir kitabında ünlü şiirleri bir araya getirilmiştir.
Birhan Keskin – Kim Bağışlayacak Beni
Birhan Keskin, 1963 yılında Kırklareli’nde dünyaya geldi. 1986 yılında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Sosyoloji Bölümü'nü bitirdi. İlk şiirini 1984 yılında yayımladı. Türk şiirinde kendini çizgisini yaratıp bu çizgide eserler vermeyi başaran şairlerden biri olan Birhan Keskin, 1995-98 yılları arasında edebiyat tutkunu arkadaşlarıyla birlikte Göçebe dergisini çıkardı. Çeşitli yayın kuruluşlarında editör olarak çalışan Birhan Keskin, 1991 ile 2002 arasında beş şiir kitabı yayımladı. İşte bu ilk beş kitap Kim Bağışlayacak Beni adıyla 2005 yılında yayımlandı. Altıncı kitabı Ba da bu kitapla eş zamanlı olarak yayınlandı ve Altın Portakal şiir ödülüne layık bulundu. Gülten Akın'dan sonra altın portakal şiir ödülünü kazanan ikinci kadın şairdir.
Ahmet Erhan – Burada Gömülüdür
Ahmet Erhan, 1958'de Ankara'da doğdu. Gazi Eğitim Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü'nü bitirdi. Daha ilk şiirleri dergilerde yayımlandığında adından söz ettirmeyi başardı. İlk kitabı Alacakaranlıktaki Ülke, 1981 yılında Behçet Necatigil Şiir Ödülü'nü aldı. Yaşamın Ufuk Çizgisi (1982), Akdeniz Lirikleri (1982), Sevda Şiirleri (1984), Ateşi Çalmayı Deneyenler İçin (1984), Zeytin Ağacı (1984), Ölüm Nedeni: Bilinmiyor (1988) adlı kitaplarından sonra Deniz Unutma Adını (1992) ile Yunus Nadi Şiir Ödülü'nü kazandı. Çağdaş Yenilgiler Ansiklopedisi (1997) ile Cemal Süreya Şiir Ödülü'nün ve 1999 Halil Kocagöz Şiir Ödülü'nün sahibi oldu. Çocuk kitapları da kaleme alan Ahmet Erhan’ın Burada Gömülüdür adlı kitabında şiirleri bir araya getirildi.
Ahmed Arif – Hasretinden Prangalar Eskittim
Ne yazık ki Türk şiirinin en güçlü kalemlerinden biri olan Ahmed Arif’in tek kitabı Hasretinden Prangalar Eskittim ile yetinmek zorunda kalıyoruz. 1927’de Diyarbakır’da doğan ve 1991’de Ankara hayata gözlerini yuman Kürt kökenli şairin doğup büyüdüğü ev halen Diyarbakır’da en çok ziyaret edilen mekanlardan biri. Arif, Diyarbakır Lisesi'nden mezun olunca Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Felsefe Bölümü'ne girdi. 1940-1955 yılları arasında değişik dergilerde yayınladığı şiirlerinde kullandığı kendine özgü dil, üslup ve imgeleme ile Türk şiirinde ölümsüz bir yer kazandı. Onun şiirlerinde insana ait her duyguya rastlamak mümkün. Haksızlıklara karşı direnen, ezilenlerin kardeşliğine vurgu yapan şairin tek kitabı Hasretinden Prangalar Eskittim 1968'de yayınlandı.
Onun mısraları duvarlara yazıldı. Edebiyat dergilerinden, felsefe, mizah dergilerine kadar her yerde sayfaları süsledi. Sevenler birbirine fısıldadı onun mısralarını, arkadaşlar dost meclislerinde yüksek sesle yad ettiler büyük ustayı. Kim mi? Tabii ki Türk şiirinin İkinci Yeni Kuşağı’nın önemli temsilcilerinden Turgut Uyar’dan söz ediyoruz. Turgut Uyar, Ankara doğumlu olup Bursa Askeri Lisesi'ni ve Askeri Memurlar Okulu'nu bitirdi. İstanbul'a yerleştikten sonra ilk şiirini Yedigün Dergisi’nde yayımlattı. Edebiyatçı Nurullah Ataç'ın dikkatini çeken Uyar, 1950 sonrası şiirimizin biçim ve öz bakımlarından yenileştirilmesiyle edebiyat severlerin de dikkatini çekti. Şiirlerinden en çok sevilenler Büyük Saat adlı kitabında toplandı.
Didem Madak – Grapon Kağıtları
Adeta kalbinde yarasıyla doğan ve geçirdiği sağlık problemleriyle mücadelesini de şiirlerine yansıtan Didem Madak, 1970 yılında İzmir’de dünyaya geldi. Kansere yenik düşerek 2011 yılında İstanbul’da yaşama veda etti. Madak, Dokuz Eylül Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ni bitirdi. Şiirleri Öküz, Ludingirra ve Sombahar dergilerinde yayımlandı. İlk kitabı olan Grapon Kâğıtları İnkılap Kitabevi Şiir Ödülü’nü kazandı. En güzel şiirlerinin yer aldığı kitap, Didem Madak ile tanışmanın en iyi yolu.
Edip Cansever – Yerçekimli Karanfil
İkinci Yeni Akımı’nın bir diğer önemli temsilcisi olan Edip Cansever’in en etkileyici kitabı Yerçekimli Karanfil karşınızda. İstanbul’da 1928 yılında Edip Cansever, 1986’da aramızdan ayrıldı. İstanbul Erkek Lisesi'ni bitiren Cansever, Kapalıçarşı'da turistik eşya ve halı ticareti yapmaya başladı. 1976'dan sonra yalnızca şiirle uğraştı. İlk şiiri 1944'te İstanbul dergisinde yayımlandı. Yücel, Fikirler, Edebiyat Dünyası, Kaynak dergilerinde çıkan ilk gençlik şiirlerini İkindi Üstü kitabında topladı. 1957'de yayınlanan Yerçekimli Karanfil ile kendisine özgü bir şiir evreni kurdu. İkinci Yeni akımının özgün örneklerini verdi.
Gülten Akın – Deli Kızın Türküsü
Türk şiirinin en önemli isimlerinden biridir Gülten Akın. Yozgat’ta 1933 yılında doğdu. Orta öğrenimini Beşiktaş Atatürk Anadolu Lisesinde tamamladı. 1955'te Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi'ni bitirdi. Bir taraftan şiirler yazdı, bir taraftan beş çocuğunu büyüttü. Kaymakam olan eşinin görevi nedeniyle Anadolu'nun çeşitli ilçelerinde yaşadı. Avukatlık ve öğretmenlik yaptı. İnsan Hakları Derneği, Halkevleri, Dil Derneği gibi örgütlerde kurucu ve yönetici olarak görev aldı. Son Haber gazetesinde ilk şiiri 1951'de yayımlandı. Hisar, Varlık, Yeditepe, Türk Dili, Mülkiye gibi dergilerde çıktı. Başlarda şiirlerinin konusu doğa, aşk, ayrılık, özlem iken, daha sonraları ise toplumsal sorunlar ağır bastı. 1980 öncesinde halkın yaşadıkları, onun da hayatına ve şiirine yansıdı. Şiirleri pek çok dile çevrildi ve kırktan fazla şiiri bestelendi. Bestelenen şiirlerinden biri, Sezen Aksu'nun 1993 tarihli albümüne adını veren Deli Kızın Türküsü'dür. Biz de bu kitabı, size sunmaktan mutluluk duyuyoruz.
Orhan Alkaya – Parçalanmış Divan
1958 yılında İstanbul'da doğan Orhan Alkaya, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi ve Marmara Üniversitesi Basın Yayın Yüksek Okulu’nda okudu. Alkaya, günlük gazetelerde ve dergilerde değişik sanat disiplinleri üzerine eleştiri yazıları, siyasi makaleler, denemeler yazdı. Şehir Tiyatroları’nda oyunculuk ve yönetmenlik görevlerinde bulundu. 12 Eylül Darbesi sürecinde 1402 sayılı sıkıyönetim kanunu ile görevden alınan binlerce kamu görevlisi arasında yer aldı. Sanatçı; ansiklopedi yazarlığı, gazetecilik, editörlük, danışmanlık dışında, sinema filmleri de çevirdi. Şiirleriyle kendine özgü üslubunu edebiyatseverlere kabul ettiren şair, 6 şiir kitabı arasından en çok Parçalanmış Divan kitabıyla bilinmektedir.
