Edebiyat Dünyasında Zamanın Nasıl Aktığını Gösteren Cümleler
Dünya gezegeninde geçen 2020 yılı, kendinden önceki milyon yıllara bakılacak olursa, bize göre, en uzun geçen yıl olabilir. Zira, kendisi geçmiyor zorluklarıyla insanlığa bir sınav gibi gelen 2020 yılında en iyi hissettiğimiz kavram “zaman” olgusu olsa gerek. Ertelenen, dönüşen, değişen pek çok iş, konu, eylem 2020 yılında zaman algımıza da etki etti.
Öyle ki tam vuslata eriyoruz dediğimiz anda, gelen yeni haberlerle yeniden başa sardığımızı, yeni bir erteleme olduğunu ya da değişen bir takım gelişmeler nedeniyle kendimizi “bekleme” moduna almamız gerektiğini öğreniveriyoruz. Örnek isterseniz, okulların açılış tarihleri ya da salgın nedeniyle yeniden artışa geçen vaka sayılarından kaynaklanan kısıtlamalarda yinelemeler.
Dünya daha önce sınanmadığı bir felaketle sınanmaya devam ediyor. Dünya gezegeninde yaşayan her kişi ve canlıyı etkileyen/etkileme riski bulunan COVİD-19 salgını halen aramızda dolaşıyor. Üstelik kelimenin tam anlamıyla “bir nefes kadar yakın”. Bitmedi, bitmiyor. Ancak, önlemlere hep birlikte uyarsak kontrol altına alınabilecek bu salgın, bilim insanlarından gelecek iyi haberlerle bir gün son bulabilecek ya da zararı azaltılabilecek.
Dolayısıyla zaman kavramını iyiden iyiye bize hissettiren bu yıl bitmeden hem kendimizi ve diğer insanları düşünüp salgından korunmak için önlemlere uyalım hem de gelin hep beraber, Türkiye ve Dünya edebiyatının ünlü yazarlarının, değerli kitaplarında 2020 yılında bize kendini hissettiren “zaman” mefhumuyla ilgili neler yazmışlar onlara birlikte göz atalım:
Saatleri Ayarlama Enstitüsü – Ahmet Hamdi Tanpınar
“Lüzumsuz hiçbir şeyin peşinde koşmadım. Hiçbir ihtirasın peşinde beyhude yere emek sarf etmedim. Hiçbir zaman sınıfımızın birincisi veya ikincisi, hatta yirmincisi olmak istemedim.”
Gurur ve Önyargı – Jane Austen
"Gelgeldim insanlar zamanla o kadar çok değişiyorlar ki; her zaman gözlemlenecek yeni bir şey bulunuyor."
Martı Jonathan Livingston – Richard Bach
“Cennet bir yer, bir mekan değildir, bir zaman dilimi değildir. Cennet öğrenmektir, mükemmelliktir.”
“Önümüzde hayat...Her gün bir başka uykuya yatıp bir başka rüya göreceğiz. Halbuki zaman, ağır ağır bizimle beraber akan nehir, bir göle varıyordu. Bu gölde artık biz akmıyor, dalgalanıyorduk.”
“Yarın öldüğümüz zaman birisi bize sorsa: 'Dünyada neler gördünüz?' dese herhalde verecek cevap bulamayız. Koşmaktan görmeye vaktimiz olmuyor ki...”
Ve Yüzlerimiz, Kalbim, Fotoğraflar Kadar Kısa Ömürlü - John Berger
“Gerçekte hep iki zaman arasındayızdır: Gövdenin ve bilincin zamanı arasında. Bütün öbür kültürlerdeki ruh ve gövde arasındaki ayrım işte buradan kaynaklanır. Öncelik her zaman ruhundur ve yeri bir başka zamanın aktığı çizgidedir.”
“Benim ve benim dışımdakilerin yazılarıyla, çizileriyle, karalamalarıyla şekillenecek; gerçek kişiliğini zaman içinde görebileceğim, şu an için belirsiz, gizem dolu bir sayfa.”
“Her zaman kendimizden bir adım öndeyiz ve alkışlayalım mı yoksa alkışlamayalım mı, bilmiyoruz. Ruh halimiz tahmin edilemiyor. Her şeyiz ve hiçiz. Hiç şüphe yok ki er ya da geç, tam orta yerde mahvolacağız.”
Gülün Solduğu Akşam – Erdal Öz
“Herkes ne zaman ölür elbet gülünün solduğu akşam.”
Böyle Buyurdu Zerdüşt - Friedrich Nietzsche
“Karşına çıkabilecek en kötü düşman her zaman kendin olacaksın; Sen kendin pusuda bekleyeceksin kendini."
“Geçmişlerinde utanç verici bir suç işleyenler arkalarına bakmazlar. Çünkü kara talihlerinin ne zaman kendilerini takip ettiğini bilirler.”
“Zaman yaşamın kendisiydi. Ve yaşamın yeri yürekti.”
“Zamanı saçlarından yakalamak, yayından fırlayan oku tutmaktan güç. Zaman kimine göre Adem'in ta kendisi, kimine göre varlığın. Ya sen onu heykel yapacaksın, şiir yapacaksın, beste yapacaksın; ya bir avuç toprağa kalbedecek zaman seni. Zaman bir kovan, zaman bir kumaş, zaman dost, zaman düşman. Zaman sensin. Zaman senin Kozan. Zaman sevgili Nemessis:Zaman. Batan bir gemidesin dostum. Sahiller görünmüyor. Yıldızları söndürmüş fırtınanın soluğu. Bu batan gemi sensin dostum. Ücra adası'nda Robinson batan gemilerden enkaz taşır.”
“Yaşamak, amacını ortaya koyduğu zaman güzeldi.”
İnanç da Sevgi de Aklın Yolunu İzlemez - Hermann Hesse
"İnsanı bütün kalbiyle arzuladığı şeyden ayıran sadece zaman olmuştur, zaman, bu yaman icat!"
