AYT yani Alan Yeterlilik Testleri, üniversitede 4 yıllık fakültelere yerleşmek isteyen 12.sınıf öğrencilerinin veya lise mezunu kişilerin girmesi gereken sınavdır. YKS'nin 2. oturumudur. AYT'ye girmek isteyen adaylar öncelikle TYT'ye girmelidir.
AYT Açılımı Nedir?
AYT'nin açılımı Alan Yeterlilik Testleridir. 3 oturumlu bir sınav olan YKS'nin ikinci oturumu olan AYT, 12 Ekim 2017 tarihinden bu yana AYT olarak adlandırılmaktadır. YKS’den önce YGS (Yükseköğretime Geçiş Sınavı) ve LYS (Lisans Yerleştirme Sınavı) isimli iki sınav yapılmaktaydı. 2018 yılından bu yana uygulanmakta olan AYT, LYS’nin yerini almıştır.
AYT Başvurusu Nasıl Yapılır?
AYT başvuruları, 01.02.2024 - 26.02.2024 tarihleri içinde internet aracılığıyla veya ÖSYM Aday İşlemleri Mobil Uygulaması aracılığıyla bireysel olarak yapılabilmektedir. 2024 AYT sınav ücreti 295,00 TL'dir. Başvuruların tamamlanabilmesi için adayların en geç 27 Şubat 2024 tarihine kadar sınav ücretlerini ödemeleri gerekmektedir. 2024 AYT geç başvuru günleri ise 5-7 Mart'tır. Geç Başvuru Günlerinde yapılan başvurularda sınav ücreti, %50 artırımlı olarak ödenmektedir. AYT'ye başvururken izlenmesi gereken yol maddeler halinde aşağıda anlatılmıştır:
ÖSYM Aday İşlemleri Sistemi’ne giriş yapılmalıdır.
Ortaöğretim kurumlarının son sınıflarında beklemeli durumda bulunan adaylar
Ortaöğrenimlerini yurt dışında tamamlamış olup durumları diğer şartlara uyan adaylar
Ortaöğretim kurumlarının (lise veya dengi okullar, açık öğretim liseleri) son sınıfında okumakta olanlar
Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) uyruklu adaylar ve Bulgaristan'dan göç yoluyla gelmiş Türk soylu adaylar
Doğumla Türk vatandaşı olan ve çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybedenler, 5203 sayılı Kanun ve 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu ile Saklı Tutulan Hakların Kullanılmasına İlişkin Belge sahibi olan adaylar
Durumları sınav şartlardan herhangi birine uygun olan yabancı uyruklu veya hiçbir devletin uyruğunda olmayan adaylar da sınava başvurabilmektedir. Yükseköğretim programları tercih süreci başlamadan önce T.C. uyruğuna geçmeleri durumunda yükseköğretim programları kontenjanlarına yerleştirilmektedir.
AYT Sınavı Kaç Dakikadır?
AYT’de sorulan soruları çözmek için adaylara verilen süre 180 dakikadır. AYT’ye giren adayların sınavın ilk 135 dakikası ve son 15 dakikası içinde sınav salonunu terk etmeleri yasaktır. Adayların sınav esnasında salondan kısa süreli çıkıp geri dönmelerine de izin verilmemektedir.
AYT'de Hangi Dersler Vardır?
AYT’de birçok dersten soru sorulmaktadır. Adaylar, hesaplanmasını istedikleri puan türü (puan türlerinin tamamının hesaplanmasını isteyenler bütün soruları çözmelidir.) için gereken testleri çözmelidir. AYT'de adayların karşısına çıkan dersler aşağıda listelenmiştir:
Matematik
Fen Bilimleri
Sosyal Bilimler-2
Türk Dili ve Edebiyatı-Sosyal Bilimler-1
AYT'de Ders Konuları Nedir?
AYT'de adaylara verilen kitapçık, Türk Dili ve Edebiyatı-Sosyal Bilimler-1, Sosyal Bilimler-2, Matematik ile Fen Bilimleri testlerinden oluşmaktadır. Bu testlerin konuları aşağıda liste şeklinde verilmiştir.
2024 AYT Matematik konuları aşağıda listelenmiştir:
Türklerin İslamiyet’i Kabulü ve İlk Türk İslam Devletleri
Yerleşme ve Devletleşme Sürecinde Selçuklu Türkiyesi
Beylikten Devlete Osmanlı Siyaseti
Devletleşme Sürecinde Savaşçılar ve Askerler
Beylikten Devlete Osmanlı Medeniyeti
Dünya Gücü Osmanlı
Sultan ve Osmanlı Merkez Teşkilatı
Klasik Çağda Osmanlı Toplum Düzeni
Değişen Dünya Dengeleri Karşısında Osmanlı Siyaseti
Değişim Çağında Avrupa ve Osmanlı
Uluslararası İlişkilerde Denge Stratejisi (1774-1914)
Devrimler Çağında Değişen Devlet-Toplum İlişkileri
Sermaye ve Emek
19. ve 20. Yüzyılda Değişen Gündelik Hayat
20. Yüzyıl Başlarında Osmanlı Devleti ve Dünya
Milli Mücadele
Atatürkçülük ve Türk İnkılabı
İki Savaş Arasındaki Dönemde Türkiye ve Dünya
2. Dünya Savaşı Sürecinde Türkiye ve Dünya
2. Dünya Savaşı Sonrasında Türkiye ve Dünya
Toplumsal Devrim Çağında Dünya ve Türkiye
21. Yüzyılın Eşiğinde Türkiye ve Dünya
2024 AYT Felsefe konuları aşağıda listelenmiştir:
Felsefeyi Tanıma
Felsefeyle Düşünme
Felsefenin Temel Kavramları ve Problemleri
Felsefi Okuma ve Yazma
MÖ 6. Yüzyıl – MS 2. Yüzyıl Felsefesi
MS 2. Yüzyıl – MS 15. Yüzyıl Felsefesi
15. Yüzyıl – 17. Yüzyıl Felsefesi
18. Yüzyıl – 19. Yüzyıl Felsefesi
20. Yüzyıl Felsefesi
2024 AYT Din Kültürü konuları aşağıda listelenmiştir:
Dünya ve Ahiret
Kur’an’a Göre Hz. Muhammed
Kur’an’da Bazı Kavramlar
İnançla İlgili Meseleler
Yahudilik ve Hristiyanlık
İslam ve Bilim
Anadolu’da İslam
İslam Düşüncesinde Tasavvufi Yorumlar
Güncel Dini Meseleler
Hint ve Çin Dinleri
AYT’de tüm bu dersler ve konulardan toplamda 160 soru sorulmaktadır. Sorulan konuların soru dağılımı yıldan yıla değişiklik göstermektedir. Sorulmuş soruların konu dağılımları aşağıda tablo şeklinde belirtilmiştir.
2017 - 2023 yılları arası AYT Matematik soru dağılımı tablosu aşağıda verilmiştir:
SORU DAĞILIMI
2023
2022
2021
2020
2019
2018
2017
Temel Kavramlar
4
2
3
2
2
1
3
Sayı Basamakları
-
–
–
3
–
–
1
Bölme ve Bölünebilme
1
–
–
–
1
–
1
EBOB – EKOK
-
1
1
–
–
–
1
Rasyonel Sayılar
-
–
–
–
–
–
1
Basit Eşitsizlikler
1
–
1
1
1
–
2
Mutlak Değer
1
–
–
1
1
–
1
Üslü Sayılar
1
–
1
1
–
–
1
Köklü Sayılar
-
–
–
–
–
–
2
Çarpanlara Ayırma
-
1
–
–
–
–
1
Oran Orantı
-
–
–
–
–
–
–
Kümeler ve Kartezyen Çarpım
1
1
1
2
1
–
2
Mantık
1
1
1
–
1
4
1
Fonksiyonlar
2
2
2
2
2
2
2
Polinomlar
2
1
1
2
2
1
3
2. Dereceden Denklemler ve Eşitsizlikler
2
2
1
1
–
1
1
Parabol
1
–
1
1
1
1
–
Permütasyon- Kombinasyon- Olasılık- Binom
3
3
2
3
2
2
2
Trigonometri
5
4
5
4
3
3
2
Karmaşık Sayılar
-
–
–
2
1
1
2
Logaritma
3
2
1
3
3
2
3
Diziler
2
1
1
2
1
1
2
Limit
-
2
2
–
2
2
2
Türev
-
4
3
–
4
4
5
İntegral
-
4
4
–
4
4
5
2017 - 2023 yılları arası AYT Geometri soru dağılımı tablosu aşağıda verilmiştir:
SORU DAĞILIMI
2023
2022
2021
2020
2019
2018
2017
Doğruda ve Üçgende Açı
2
1
–
1
–
1
2
Özel Üçgenler
-
–
–
2
–
2
2
Açıortay – Kenarortay
-
–
–
–
–
–
–
Üçgende Alan Benzerlik
1
–
–
–
–
–
3
Açı Kenar Bağıntıları
-
–
–
–
1
–
–
Çokgenler
-
–
–
1
2
1
–
Özel Dörtgenler
1
–
–
–
–
1
4
Çember ve Daire
2
2
3
2
2
1
3
Noktanın Analitiği
1
1
2
1
–
–
–
Doğrunun Analitiği
-
1
2
1
1
2
2
Dönüşüm Geometrisi
-
1
–
1
1
1
–
Katı Cisimler
1
2
1
1
1
1
2
Çemberin Analitiği
-
1
1
–
–
1
1
2020 - 2023 yılları arası AYT Fizik soru dağılımı tablosu aşağıda verilmiştir:
SORU DAĞILIMI
2023
2022
2021
2020
Vektörler
1
1
–
–
Bağıl Hareket
1
–
–
1
Newton’un Hareket Yasaları
1
1
–
1
Atışlar
-
–
1
1
İş, Güç ve Enerji
1
–
1
1
İtme ve Momentum
1
1
–
1
Kuvvet, Tork ve Denge
-
–
1
1
Kütle Merkezi
–
–
–
Basit Makineler
-
1
–
–
Elektrik Alan ve Potansiyel
1
–
2
1
Manyetik Alan ve Manyetik Kuvvet
1
1
1
–
İndüksiyon, Alternatif Akım ve Transformatörler
2
1
1
2
Çembersel Hareket
1
1
1
2
Dönme, Yuvarlanma ve Açısal Momentum
1
1
–
1
Kütle Çekim ve Kepler Yasaları
1
–
1
–
Basit Harmonik Hareket
1
1
1
1
Dalga Mekaniği ve Elektromanyetik Dalgalar
1
1
1
1
Büyük Patlama ve Parçacık Fiziği
-
1
–
–
Radyoaktivite
-
–
1
–
Özel Görelilik
-
1
–
—
Kara Cisim Işıması
–
–
–
Fotoelektrik Olay ve Compton Olayı
-
1
1
–
Modern Fiziğin Teknolojideki Uygulamaları
-
1
1
–
2017 - 2023 yılları arası AYT Kimya soru dağılımı tablosu aşağıda verilmiştir:
SORU DAĞILIMI
2023
2022
2021
2020
2019
2018
2017
Kimya Bilimi
-
–
–
–
–
–
4
Atom ve Yapısı
-
–
–
–
1
–
1
Periyodik Sistem
-
–
1
–
–
1
1
Kimyasal Hesaplamalar
-
–
–
–
1
1
2
Modern Atom Teorisi
1
1
–
2
–
–
–
Gazlar
2
1
1
1
1
1
2
Sıvı Çözeltiler
2
2
2
2
1
1
3
Kimyasal Tepkimelerde Enerji
1
1
1
1
1
1
3
Kimyasal Tepkimelerde Hız
1
1
1
1
1
1
–
Kimyasal Tepkimelerde Denge
2
1
1
1
–
–
1
Asit-Baz Dengesi
-
–
1
1
2
1
1
Çözünürlük Dengesi
-
1
–
–
–
–
1
Kimya ve Elektrik
3
2
2
3
2
2
3
Organik Kimya
1
3
3
1
3
4
6
2020 - 2023 yılları arası AYT Biyoloji soru dağılımı tablosu aşağıda verilmiştir:
SORU DAĞILIMI
2023
2022
2021
2020
Sinir Sistemi
1
–
–
–
Endokrin Sistem
2
–
1
1
Duyu Organları
-
1
–
1
Destek ve Hareket Sistemi
-
1
1
–
Sindirim Sistemi
1
–
–
1
Dolaşım ve Bağışıklık Sistemi
1
1
1
1
Solunum Sistemi
1
1
1
1
Üriner Sistem
1
–
–
1
Üreme Sistemi ve Embriyonik Gelişim
-
1
–
–
Komünite ve Popülasyon Ekolojisi
2
2
2
2
Nükleik Asitler
-
–
–
1
Genetik Şifre ve Protein Sentezi
1
2
2
2
Canlılık ve Enerji
-
1
–
–
Fotosentez ve Kemosentez
1
1
1
1
Hücresel Solunum
1
–
1
1
Bitki Biyolojisi
-
2
2
–
Canlılar ve Çevre
1
–
1
–
2016 - 2022 yılları arası AYT Edebiyat soru dağılımı tablosu aşağıda verilmiştir:
SORU DAĞILIMI
2022
2021
2020
2019
2018
2017
2016
Anlam Bilgisi
6
3
6
4
4
20
20
Dil Bilgisi
–
–
–
–
–
4
5
Metinlerin Sınıflandırılması
–
–
–
–
–
–
2
Şiir Bilgisi
3
2
3
3
3
3
2
Edebi Sanatlar
2
2
1
1
1
2
1
İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı ve Geçiş Dönemi
1
1
1
1
–
1
1
Halk Edebiyatı
1
2
2
2
1
3
3
Divan Edebiyatı
4
6
4
3
5
4
4
Tanzimat Edebiyatı
1
2
1
2
3
1
3
Servet-İ Fünun Ve Fecr-İ Ati Edebiyatı
1
1
2
1
1
3
2
Milli Edebiyat
1
1
1
1
1
3
1
Cumhuriyet Dönemi Edebiyatı
3
3
2
5
4
11
11
Edebiyat Akımları
1
1
1
1
1
1
1
2017 - 2023 yılları arası AYT Coğrafya soru dağılımı tablosu aşağıda verilmiştir: