Yaz geldi, tatil planları yapıldı, seyahat çantaları hazırlandı, yola çıkıldı… Bekle bizi mavilikler…
Yaz denince akla gelen sahil günleri, şezlonga uzanıp, hasır şemsiyelerin ya da bir ağacın gölgesine sığınıp, deniz dalgalarını dinlerken maviliklere doğru okunacak kitapları da akıllara getirir. (Güzel bir sahne doğrusu...) İşte bu nedenle seyahat çantamıza da sahilde dinlenirken okuyacağımız kitaplarımızı da koymayı ihmal etmeyiz. Tatilde okunacak kitaplar elbette çeşitlenebilir, ancak sahilde okunacak kitaplar başkadır. Tatile göre kitap seçmekte tam da bir kitap kurduna yakışan bir yaklaşım olacaktır.
BKM Kitap olarak tatilini sahil kenarında geçirecek kitap kurtları için deniz çantasına kolayca sığacak, diğer yandan hikayesiyle denizin dalga seslerine eşlik edecek, en güzel kitapları sizin için sıraladık. Seyahate çıkarken sahilde okunacak kitaplardan birini çantanıza koymayı unutmayın.
Avusturyalı yazar Stefan Zweig’in herkesçe bilinen Satranç adlı kısa öyküsünü henüz okumadıysanız işte bu, sahilde okuyacağınız ilk kitap olmalı. Olay örgüsü ve akıcı diliyle Zweig’in ustalıklı kalemini hissettiren kitap, okuru düşündüren veciz sözlere de sahip. Kitap, tesadüfen satrançla tanışan Dr. B’nin zamanla hastalıklı bir tutkuya dönen satranç sevdasını anlatıyor. New York’dan Buenos Aires’e giden bir gemide olaylar, satranç şampiyonu Mirko Czentovic ile Dr. B’nin satranç müsabakalarından hareketle gelişiyor.
Genç Werther’in Acıları / Johann Wolfgang Von Goethe
İşte size tam bir klasik eser. Alman edebiyatının mimarlarından biri olarak kabul edilen Goethe’nin en bilinen eseri olan Genç Werther’in Acıları’nı okumadıysanız tam sırası deriz. Dünya klasik edebiyatı meraklılarını da cezbeden bu eser, hüzünlü aşk hikayesiyle de sizi kalbinizden vuracak. Werther adındaki genç hukuk stajyerinin nişanlı bir kadın olan Lotte ile intiharına kadar kurmuş olduğu acı dolu aşk ilişkisini konu alan roman, Goethe'nin mektup tarzında kalem aldığı bir eser olarak dikkati çekiyor. Goethe, 1772 yılında Mayıs ayından Eylül ayına kadar Wetzlar Alman Yüksek Mahkemesinde asistan olarak görev yaptığı sırada âşık olduğu Charlotte Buff adındaki nişanlı kadına duymuş olduğu karşılıksız aşkın ilhamıyla bu romanı edebiyat dünyasına kazandırmıştır.
Cemiyet Kaçkını / Kemal Selçuk
Modern Türk edebiyatının mütevazi yazarlarından biri olan Kemal Selçuk’un uzun öyküsü Cemiyet Kaçkını, kahramanlarının sosyal yaşamdaki yerleri ve aşk kırıklıklarıyla okurlarda özdeşim yaratan leziz bir hikaye. Sahilde uzanırken okunacak kitaplardan biri olan Cemiyet Kaçkını, Oğuz ile Kerim’in bir Bursa baharında, Tuz Pazarı'nın hemen altındaki okunmuş kitap satılan tezgâhların önünde tanışmışlarıyla başlıyor. Eser, kitapta geçen alıntıları ve kitap kahramanlarıyla da okurlarını, Sait Faik'in Havuz Başı'sında, Yusuf Atılgan’ın Anayurt Oteli'nde, Oğuz Atay’ın Tutunamayanlar'ında, Sabahattin Ali’nin Kuyucaklı Yusuf'unda gezintiye çıkarıyor.
Adanalı yazar Barış Bıçakçı, hiçbir yerde kolay kolay okurunun karşısına çıkmasa da onu sevenler, kitaplarını tutkuyla okumaya devam ediyorlar. Kendine özgü bir edebiyat lezzeti yaratmayı başaran Barış Bıçakçı, kısa romanlarının en güzellerinden biri olan Veciz Sözlerle size sahilde eşlik etmeye aday. Yazarın adından da anlaşılacağı gibi veciz sözler üzerine düşündüren, arkadaşlık kavramı ve kalbe dokunan duygu bulutları ile okuru kendine bağlayan Veciz Sözler, Barış Bıçakçı ile tanışmak için en uygun başlangıç eserlerinden biri olarak önerilebilir.
Sahilde denizin maviliklerine ve dalga sesine en çok eşlik edebilecek türlerden biri de elbette ki şiir. Şiir seven kitap kurtlarını sahilde bir başlarına bırakacak değiliz. Tüm şiirleriyle okuyanı, duyanı kalbinden yakalayan Sabahattin Ali’nin size eşlik etmesine hayır demezsiniz herhalde. Pek çok şiiri bestelenmiş, ünlü yorumculardan kulaklara ulaşmış bu şiirler, gönüllerde taht kuran usta yazarın diğer tüm şiirleriyle birlikte tatilinizi güzelleştirecek.
Farklı bir keşif yapmak, yeni bir yazarla tanışmak isteyen kitap kurtları için de bir önerimiz var. Modern edebiyatın yeni olmasa da yeni keşfedenlerinden biri olan Atiq Rahimi, eserleriyle dünyada ses getirmeye devam ediyor. Sabır Taşı, savaşın ve insanlığın çelişkileriyle dolu bir hikayenin ortasına atıyor okurunu. Afganistan’da bir evde, basit bir döşek... Döşeğin üzerinde, gözleri açık ama bilinçsiz yatan bir erkek... Erkeğin başucunda, dua ederek onunla ilgilenen karısı... Dışarıda, sürüp giden savaş... Kocasının tepkisizliğini fırsat bilen kadının, o güne kadar hep bastırmak zorunda kaldığı kadınlık duygularını, üzüntüsünü, kaygısını, öfkesini ilk kez dışa vuruşu... Kocasını, sonunda çatlamasını beklediği sabır taşına dönüştürmesi...Atiq Rahimi’nin bu sarsıcı eseri, şiirselliğiyle ve temposuyla daha ilk satırlardan itibaren içine alıyor okuru. Kadınların insan yerine konmadığı, şiddetin sıradan bir olay gibi yaşandığı, savaşın artık kanıksandığı bir ülkeden yükselen isyan çığlığı.
Sahil başında romantizmden uzak biraz daha farklı bir kitapla dünyadan soyutlanmak isteyen kitap kurtları elbette Hakan Günday’ın her kitabını okuyabilir. Kendi yarattığı edebiyat evreninde kaleme aldığı tüm kitaplarla okurundan tam not alan Günday’ın Zargana’sı ise bizim önerimiz olsun. Yalan, ihanet, şiddet, tecavüz, intikam ve acımasızlıkla yoğrulmuş bir yaşamda, henüz on iki yaşındayken Berlin'de dört kişinin tecavüzüne uğrayan Zargana, bu olaydan sonra kendini insan sınıfından ayırır. Ne var ki insan olmaktan uzaklaşıp "hiç"e yaklaştıkça kendisine döner; aşık olur. Parçalanmış benliğini onarmak için, başkalarının oynadığı bir "hayat oyunu"nu sahnelemeye koyulur. Günday’ın okurunu rahatsız eden ve bu nedenle de kendine özgü bir edebiyat tavrıyla son derece çekicilik sağlayan yazım tarzından bir örnek, Zargana.
Alain de Botton, insanoğlunun yaşadığı en yoğun duygu olan aşkın haritasını Aristo, Marx, Nietzsche, Wittgenstein, Tolstoy ve Stendhal'ın rehberliğinde çıkartıyor. Yazarın hınzır, duyarlı, gerçekçi ve bilge kaleminden aşkın tetiklediği ruh halleri birer birer dökülüyor. Siz sahilde uzanıp aşk üzerine düşünecek olursanız sizi yalnız bırakmayacak bir arkadaşa ihtiyaç duyarsınız diye düşündük ve listemize Amerikalı düşünür ve yazar Alain De Botton’ın en çok okunan kitabı Aşk Üzerine’yi de ekledik. Kitapla birlikte kadim derdimiz olan aşka farklı düşünürlerin gözünden başka açılarla bakmayı ve düşünmeyi garantileyen kitap, sizi sahilinizde uzanıp gökyüzüne bakarken farklı bir düşünce yolculuğuna da çıkaracak.
Modern çağın iyilik kadar çelişki ve kötülükleriyle de boğuşan insan türünün, dünyaya bakışına destek verecek kişisel gelişim kitaplarından biri olan; ancak kişisel gelişim türünün de üstüne çıkarak adeta bir psikoterapi yaratan Engin Geçtan’ın İnsan Olmak kitabı, ruhunuza iyi gelecek. İlk kez yayımlandığı 1983'ten günümüze defalarca baskı yapmış ve okurla kurduğu yapıcı ilişkiyi kanıtlamış olan bu kitabında Geçtan, insan olmanın ikilemini şöyle anlatıyor: "Çağdaş toplumlar kendine özgü bir olguyu da birlikte getirmiştir. İnsan eskisinden çok daha fazla sayıda insanla, çok daha kısa süreli, daha yüzeysel ilişkiler kurma eğilimindedir. Bu, soğuk bir günde karşılaşan bir grup kirpinin öyküsüne benzer. Kirpiler ısınabilmek için birbirlerine sokulurlar, ama dikenleri birbirine batar. Birbirlerinden ayrıldıklarındaysa soğuktan rahatsız olurlar. İleri geri hareket ederek sonunda dikenlerini batırmadan birbirlerini ısıtabilecekleri en uygun uzaklığı bulurlar."
Aşkın ve Savaşın Gündüz ve Geceleri / Eduardo Galeano
Tatilinde macera ve tarihsel ayrıntılarla süslenmiş eserleri sevenleri yalnız bırakacak değildik. Sahil kenarına tarihin ruhunu da taşımak isteyen ve nitelikli bir eser okumak için arayışta olan siz değerli kitap kurtlarına muazzam bir önerimiz var. En iddialı kitap kurtlarının mutlaka okuması gereken Eduardo Galeo’nun Aşkın ve Savaşın Gündüz ve Geceleri eseri, tüm kitapseverler kadar yazarların da okunacaklar listesinde yer alıyor. Bir yanda işkenceler, kayıplar, ölümler, katliamlar, sürgünler... Diğer yanda umut, mücadele ve direnç... Sevincin ve coşkunun, acı ve umutsuzluğun yanı başında filizlenişinin tanıklığı... Çaresizlikten mücadele, baskılardan direniş yaratan bir halkın fotoğrafı… Aşkın ve Savaşın Gündüz ve Geceleri sahne sahne ilerleyen bir günce niteliğinde. Röportajlardan anılara, tarihsel kısa öykülerden aforizmalara yayılan, Latin Amerika halkının geçmişine ayna tutan, acıları ve umudu yan yana ve keskin bir dille anlatan alışılmadık bir yaşam öyküsü. Bu kitapta anlatılanlar coğrafi olarak ne kadar uzağımızda olursa olsun, tanıdık gelecek okuyucuya. İnsanın insanlık savaşına dair bu sahneleri okurken hissettikleriniz sizi, nerede olursanız olun, yakın çağrışımlara sürükleyecek.
