Nabizade Nazım Kimdir? Sami Paşazade Hayatı Başarıları ve Eserleri
01 Haziran 2021

Nabizade Nazım Kimdir? Sami Paşazade Hayatı Başarıları ve Eserleri

Nabizade Nazım Kimdir?

Nabizade Nazım ( d. 1863 İstanbul, Nişantaşı - ö. 6 Ağustos 1893); ilk Türkçe realist köy romanı olarak kabul edilen Karabibik’in ve Türk edebiyatındaki ilk natüralist, tezli ve psikolojik roman denemesi olan Zehra adlı kitapların yazarıdır. Nabizade Nazım, günümüze kadar yayımlanmış 21 adet eseri olan roman ve hikaye yazarıdır.

Nabizade Nazım’ın asıl adı Ahmet Nazım’dır. Babasının adı Nâbî’dir. Nabizade Nazım annesini hiç tanımamıştır. Babası Nabi’yi ise mahalle mektebine devam ettiği sırada kaybetmiştir ve üvey anne ve dadıların elinde büyümüştür. Nabizade Nazım, Salıpazarı Feyziye ve Beşiktaş Askerî rüştiyelerinde okumuştur. Buradan Mühendishâne-i Berrî İdâdîsi’ne geçmiştir. 1884 yılında topçu üsteğmen olarak girdiği erkân-ı harbiyye sınıfından 1887’de yüzbaşı rütbesiyle mezun olmuştur. Nabizade Nazım, bir süre Mekteb-i Harbiyye’de matematik, istihkâm ve topoğrafya dersleri verip öğretmenlik yapmıştır. Umumi müfettiş muavini olarak 1889’da kolağası olmuştur. Realist köy yazarı Nabizade Nazım, askerlik mesleğiyle ilgili araştırmalar yapmak üzere Suriye’ye gönderilmiştir. 1891’de Manastır’da Üçüncü Ordu’ya mensup Redif Fırkası’nda Goltz Paşa’nın mahiyetinde çalışmış ve dönüşünde dördüncü dereceden Mecîdî nişanı ile ödüllendirilmiştir. Nabizade Nazım, aynı yıl Ayşe Nâciye Hanımla evlenmiştir. Ancak evliliğinin henüz ilk aylarında yakalandığı kemik vereminden kurtulamayarak 5 Ağustos 1893’te vefat etmiştir.

Nabizade Nazım Eserleri Nelerdir?

Yadigarlarım - Nabizade Nazim

         Yâdigârlarım (1302)

Zehra - Nabizade Nazım

         Zehra

Mini Mini Mektepli - Nabizade Nazım

         Mini Mini Mektepli (1308)

  • Nabizade Nazım’ın 21 adet eseri aşağıda listelenmiştir:
  • Hâtıra-i Şebâb (1298)
  • Heves Ettim (1302)
  • Mini Mini yâhud Yine Heves Ettim (1303)
  • Zavallı Kız (1307)
  • Bir Hâtıra (1307)
  • Karabibik (1307)
  • Sevda (1308)
  • Hâlâ Güzel (1308)
  • Hasba (1308)
  • Seyyie-i Tesâmüh (1308)
  • Hanım Kızlar (1304)
  • Katre 
  • Mesâil-i Riyâziyye (1307)
  • Muhtasar Yeni Kimya (1307)
  • Yeni Kimya (Grimo’dan tercüme, 1307)
  • Esâtîr (1309)
  • Aynalar (1309)
  • Zehra ile Hikâyeler 

Nabizade Nazım’ın İlk Eseri Nedir?

Nabizade Nazım’ın ilk yazısı 1880 yılında “ Mühendishâne Mektebi Şâkirdânından A. Nâzım ” imzasıyla Vakit gazetesinde yayımlanmış, ertesi yıl Cerîde-i Havâdis’te “Hoşnişîn veya Cihanda Safâ Bu mu?” adlı manzum piyesi neşredilmiştir .

Nabizade Nazım’ın Kaç Tane Eser Yazmıştır?

Nabizade Nazım, 21 adet eser yazmıştır.

Nabizade Nazım’ın Öyküleri

Yadigarlarım - Nabizade Nazım

         Yâdigârlarım (1302)

  • Zavallı Kız (1307)
  • Bir Hâtıra (1307)
  • Karabibik (1307)
  • Sevda (1308)
  • Hâlâ Güzel (1308)
  • Hasba (1308)
  • Seyyie-i Tesâmüh (1308)

Nabizade Nazım Romanları

Zehra - Nabizade Nazım

         Zehra

Nabizade Nazım Şiirleri

  • Hatıra-i Sebab
  • Heves Ettim
  • Mini Mini Yahut Yine Heves Ettim

Nabizade Nazım Diğer Eserleri

Mini Mini Mektepli - Nabizade Nazım

         Mini Mini Mektepli (1308)

Hanım Kızlar (1304)

Katre 

Mesâil-i Riyâziyye (1307)

Muhtasar Yeni Kimya (1307)

Yeni Kimya (Grimo’dan tercüme, 1307)

Esâtîr (1309)

Aynalar (1309)

Zehra ile Hikâyeler 

Nabizade Nazım’ın İlk Şiir Kitabı Nedir?

Nabizade Nazım’ın ilk şiir kitabı Hatıra-i Sebab’tır.

Nabizade Nazım’ın Şiirlerinin Özellikleri Nelerdir?

Nabizade Nazım,  şiirlerinde büyük ölçüde Muallim Naci, Recaizade Mahmut Ekrem ve Abdülhak Hamid’in etkisindedir. Şairlik yönü çok güçlü değildir. Bu durumu bütün kitaplarının önsözlerinde bizzat kendisi de ifade eder. Nabizade Nazım, son kitabında kendisinden heveskâr olarak bahseder: ‘’ Erbab-ı kemal indinde bu cesaretinin bir heves-i tıflane olmak üzere telakki olunacağını ümit ediyor. Herkes derece-i ıttıla’ı nispetinde söyler. Binaenaleyh o tıfl-ı heveskârın da mini mini dili iktidarı derecesinde dönmeye çalışmıştır.’’ (Nabizade Nazım, 1886: 4)

Nabizade Nazım, ilk şiir kitabı Hatıra-i Şebab’ta yer alan “Taleb-i Dâd” şiirinde yeni bir şiir tarzını denemiştir. İki sütun halinde yazılan bu şiir, belli bir sistem içinde değişik okuma imkânları sunmaktadır. Nabizade Nazım, şiirlerinde kolay anlaşılır bir dil kullanmıştır. Sade yazmaya özen göstermiştir. Şair, şiirlerinde Arapça ve Farsça kelimeleri çok az kullanmış, kullandığı kelimeler ise dilin ortak malzemesi olan kelimeler olmuştur. Nabizade Nazım’ın şiirlerinde temalarda doğa ilk sırada gelmiştir. Şair ayrıca tablolardan hareket ederek şiirde manzaralar çizmeye çalışmıştır. Bu şekle Çoban şiiri örnek verilebilir.

Nâbizâde Nâzım, bir şiirin okuyucuya güzel hisler vererek zevki tatmin etmesinin yanında, fayda sağlaması gerekliliği üzerinde ısrarla durmaktadır. Şiir, hiçbir zaman gerçek dışı olmamalıdır.

Nabizade Nazım Şiirlerinde Hangi Kafiyeyi Kullanmıştır?

Nabizade Nazım, kafiye anlayışı hakkında bir eserinde şöyle bir açıklama yapmıştır: ‘’ Ben “şiirde” her iki beytin mutlak bir kafiyeli olması gibi tazyiklere, hasrlara lüzûm göremiyorum. Zihnimce diyorum ki: “Murad hissiyât-ı kalbiyeyi daha şiddetli bir surette ve manzumen tasvir etmek değil midir? Birinci mısra kafiyece ikinci mısraya muvafık olmasın da faraza beşinciye veya beşinci ikinciye mutabık olsun. Birtakım hasrlara lüzum nedir?” mütalaasına rağbetlerle kesb-i mübahat eylediğim şu eser-i naçizanemdeki manzumelerin ekseri kavaid-i aruzdan hiçbiriyle tatbik kabul etmez… Kısmen Sahra yolunda tanzim olunmuşsa da kafiyece yine külliyen mugâyeret görülür. Bundan da maksadım -derkâr olan aczimle beraber- usûl-i atika tengnâ-yı ıztırabından kurtularak, kendimce ahrarane bir hatt-ı hareketi tayindir. (1880: 6) ‘’

Nabizade Nazım Hangi Edebiyat Akımından Etkilenmiştir?

Nabizade Nazım, realist ve natüralist eğilimin temsilcilerindendir. Ancak realist ve natüralist düşüncesine kadar romantizmle beslenmiş ve ona alışmış bazı öykülerinde ( Haspas, Hala Güzel, Yadigarlarım ) yer vermiştir. Dönemin romantizm ve realizm ve natüralizm tartışmaları çerçevesinde, Realizmi savunarak bu görüşünü desteklemek için hikâye ve romanlar yazmıştır. Nâbizâde Nâzım, roman ve hikâye hakkındaki realizm görüşünü Yadigârlarım, Karabibik, Hasba adlı kitaplarına yazmış olduğu önsözlerde dile getirir: ‘’ Romantizm devri artık kapanmıştır. Realizm tanınmalı ve öğrenilmelidir. ‘’ der.

Nabizade Nazım, romantizmin sona erip realizmin başladığı dönemde, edebiyat dünyası içerisinde yer alan ve aldığı eğitim gereği, kişilik özelliklerinin de desteğiyle gerçekçi bir dünya görüşünü benimsemiştir. Bu nedenle özellikle hikâyelerine yazdığı önsözlerde realizm ve natüralizmin ilkelerinden kısaca söz etmiştir. Romanı tür olarak tanımlarken de izlediği tutum, realist roman özelliklerine göre o türü tanımlamak olmuştur.

Nabizade Nazım Hangi Dönem Yazarıdır?

Nabizade Nazım, Tanzimat dönemi yazarıdır. 1860’ta Tercüman-ı Ahval gazetesinin çıkmasıyla başlayan, batı kültürüne yönelerek yazınsal türlerini benimsemeyi amaçlayan edebiyat yönelimidir.

Nabizade Nazım Kimlerden Etkilenmiştir?

Nabizade Nazım, her yönden modern bir roman anlayışına eriştiğini gösteren romancı, üslup bakımından Namık Kemal’in izindedir. Yazar, dilde de Farsça ve Arapça kelimelerden ve tamlamalardan mümkün olduğu kadar uzaklaşarak ortalama bir dil kurabilmiştir. Ayrıca Nâbizâde Nâzım, gerçeklik ve aklın yer bulmadığı görüşü reddetmektedir. Yazarın bu tavrı ile kısmen, Beşir Fuad’ın etkisi altında kaldığı görülmektedir.

Nabizade Nazım’ın Edebiyat için Önemi Nedir?

Nabizade Nazım, Servet-i Fünûn dergisinin ilk edebî yazarıdır. (Tansel 1950: 139) Servet-i Fünûn 1891 yılında çıkmaya başlayınca, Mahmut Sadık ile birlikte, bu dergiye yazı yazmaya başlamıştır. Yazar ayrıca bu dönemde, Servet-i Fünûn topluluğu içerisinde daha sonra popüler hale gelecek resim altına şiir yazma faaliyetinin ilk örneklerini vermiştir.

Nabizade Nazım’ın Türk edebiyatı tarihinde asıl şöhretini kazandıran, Karabibik adlı uzun hikâyesi ve Zehra romanıdır. Karabibik, Türk edebiyatında realizm ve naturalizmin ilk örneği kabul edilmiştir. O yıllarda bu edebî akımları yeni yeni tanımaya başlayan ve genellikle romantizm akımıyla beslenen Türk okuyucularının durumunu göz önünde bulunduran Yazar, kendi eserlerinde yer yer romantik unsurlara da yer vermiş, ancak Seyyie-i Tesâmüh adlı hikâyesi ve özellikle Zehra romanında açık olarak realizmi uygulama yoluna gitmiştir.

Nabizade Nazım’ın Zehra adlı romanı ise bir psikolojik roman denemesidir. Yazar, Zehra adlı romanını sağlığında yayımlatma imkanı bulamamış bu eser yazarın ölümünden sonra ve 1894 yılında Servet-i Fünun dergisinde bölüm bölüm  tefrika edilmiştir. Eser, 1896 yılında eski yazı ile kitap halinde basılmıştır. 

Nabizade Nazım ve Servet-i Fünun

Nabizade Nazım, Servet-i Fünun dergisinin ilk edebi yazarıdır. Servet-i Fünûn 1891 yılında çıkarılmaya başlayınca, Mahmut Sadık ile birlikte, bu dergiye yazı yardımında bulunmuştur. Nabizade Nazım, İsmail Safa, Ahmet Rasim , Halit Ziya gibi tanınmış yazarlarla birlikte çalışmıştır. Yazar, ilk edebî makalelerini, Seyyie-i Tesamüh adlı uzun hikâyesini ve Zehra adlı romanını bu dergide tefrika halinde yayınlamıştır. Tahlilât-ı Edebiyye genel başlığı  hastalığı nedeniyle hastaneye yatmak zorunda kaldığı için çabaları yarım kalmıştır.

Nabizade Nazım Nerelidir?

Nabizade Nazım, İstanbulludur.

Nabizade Nazım’ın Babası Kimdir?

Nabizade Nazım’ın babası Nabi Efendidir. Nabizade Nazım, ilkokulda iken vefat etmiştir.

Nabizade Nazım’ın Çocukluğu Nasıldır?

Nabizade Nazım, anne ve babasının erken vefat etmesi sebebiyle üvey anne ve dadılar ile büyümüştür. Yazar, Salıpazarı Feyziye ve Beşiktaş Askerî rüştiyelerinde okumuştur. Buradan Mühendishâne-i Berrî İdâdîsi’ne geçmiştir. 1884 yılında topçu üsteğmen olarak girdiği erkân-ı harbiyye sınıfından 1887’de yüzbaşı rütbesiyle mezun olmuştur. Nabizade Nazım, bir süre Mekteb-i Harbiyye’de matematik, istihkâm ve topografya dersleri verip öğretmenlik yapmıştır. Umumi müfettiş muavini olarak 1889’da kolağası olmuştur. Yazar, askerlik mesleğiyle ilgili araştırmalar yapmak üzere Suriye’ye gönderilmiştir. 1891’de Manastır’da Üçüncü Ordu’ya mensup Redif Fırkası’nda Goltz Paşa’nın maiyetinde çalışmış ve dönüşünde dördüncü dereceden Mecîdî nişanı ile ödüllendirilmiştir.

Nabizade Nazım’ın Eğitim Hayatı Nasıldır?

Nabizade Nazım’ın eğitim gördüğü okullar aşağıda listelenmiştir:

  • Salıpazarı Feyziye
  • Beşiktaş Askeri Rüştiyesi
  • Mühendishane-i Berri İdadi
  • Mekteb-i Harbiyye

Nabizade Nazım Nasıl Bir Yazardır?

Nabizade Nazım, genç yaşta vefat etmesine rağmen hikaye ve roman türünde eserler vermiş ve adını edebiyat tarihine yazdırmayı başarmıştır. Tanzimat Dönemi edebiyatının son zamanlarında etkisini gösteren Yazar, bu dönemde realizm ve naturalizm edebi akımının temsilcilerindendir. Ancak realizm ve naturalizm akımı öncesinde romantizm akımından etkilenmiş, yer yer eserlerinde yansıtmıştır. Nabizade Nazım’ın eserlerinde romantizm akımının izleri görülen eserler şöyle listelenebilmektedir: Haspa, Hala, Güzel, Yadigarlarım, Zavallı Kız, Bir Hatıra’dır. Ancak “Karabibik” ve “Seyyie-i Tesamüh” hikayeleri, “Zehra” romanında realizm ve natüralizme çok yaklaşmıştır. “Karabibik”in önsözü, Türk edebiyatında realizm ve naturalizmin ilk bildirisi sayılmıştır.

Nabizade Nazım, roman ve hikayelerinde insanları yakından inceler ve gözlemlerine yer verir. Yazar, anlatacağı kişilerin kişiliklerini, konuşma tarzlarını, davranışlarını ayrıntılarıyla eserlerinde ortaya koyar. Doğanın hayat üzerindeki etkilerini tasvirleriyle hikayeye sokar. Nabizade Nazım, anlatımda sadeliği korur. Kişilerin konuşmalarında ve çevre tasvirlerinde natüralist bir özen göstermeye çalışır. Anadolu gerçeklerine yönelen bir yazar olarak dikkatleri üzerine toplar.

Nabizade Nazım, ilk şiir kitabı Hatıra-i Şebab’ta yer alan “Taleb-i Dâd” şiirinde yeni bir şiir tarzını denemiştir. İki sütun halinde yazılan bu şiir, belli bir sistem içinde değişik okuma imkânları sunmaktadır. Nabizade Nazım, şiirlerinde kolay anlaşılır bir dil kullanmıştır. Sade yazmaya özen göstermiştir. Şair, şiirlerinde Arapça ve Farsça kelimeleri çok az kullanmış, kullandığı kelimeler ise dilin ortak malzemesi olan kelimeler olmuştur. Nabizade Nazım’ın şiirlerinde temalarda doğa ilk sırada gelmiştir. Şair ayrıca tablolardan hareket ederek şiirde manzaralar çizmeye çalışmıştır. Bu şekle Çoban şiiri örnek verilebilir.

Nabizade Nazım Evlendi mi?

Nabizade Nazım, Suriye’de çeşitli araştırmalar ve incelemeler yaptıktan sonra 1890 yılında İstanbul’a dönmüştür. Yazar, İstanbul’a döndükten kısa bir süre sonra evlenmiştir.

Nabizade Nazım Kaç Yaşında Vefat Etmiştir?

Nabizade Nazım, 1893 yılında henüz 31 yaşında iken vefat etmiştir.

Nabizade Nazım Mezarı Nerededir?

Nabizade Nazım, İstanbul’da Karacaahmet Mezarlığına defnedilmiştir.

Nabizade Nazım Hakkında Kitaplar

Nabizade Nazım hakkında yazılan kitaplar aşağıda listelenmiştir:

Himmet Uç - Nabizade Nazım

         Himmet Uç, Nabizade Nazım

İsmail Hikmet Ertaylan - Nabizade Nazım

         İsmail Hikmet [Ertaylan], Nâbizâde Nâzım

Cevdet Kudret - Türk Edebiyatında Hikaye ve Roman

         Cevdet Kudret, Türk Edebiyatında Hikâye ve Roman

Zeynep Kerman - Karabibik

         Zeynep Kerman, Karabibik

  • İsmail Hakkı, Muâsır Şairlerimiz
  • Mehmet Kaplan, “Karabibik”, Türk Edebiyatı Üzerinde Araştırmalar
T-Soft E-Ticaret Sistemleriyle Hazırlanmıştır.