Kronik Hastalıkların Yönetimi ve Kanıta Dayalı Hemşirelik Uygulamaları

Kronik Hastalıkların Yönetimi ve Kanıta Dayalı Hemşirelik Uygulamaları Kısa Özet

Kronik hastalıklar tu¨m du¨nyada beklenen yaşam su¨resinin uzamasıyla birlikte göru¨lme sıklığı giderek artan önemli sağlık sorunlarıdır. Ülkemizde de nu¨fusun yaşlanmasıyla birlikte kronik hastalıkların göru¨lme sıklığı giderek artmakta ve gelecekte u¨lkenin sağlık sistemini de çeşitli riskler açısından tehdit etmektedir. Bu durum sağlık bakım uygulamalarının kanıta dayandırılması gerekliliğinin de önemini arttırmaktadır.

Kronik hastalıklar genellikle tam iyileşmenin olmadığı tedavi ve bakım su¨reci uzun su¨ren bu yu¨zden yönetilmesi hem hastalar ve hem de bakım verenler açısından zor olan tıbbi durumlardır. Kronik bir hastalığa sahip olmak hastalık belirtileri ile baş etmek tedavinin getirdiği sıkıntı ya da kısıtlamalar geleceğe yönelik yaşanan endişeler gibi pek çok olumsuz duygu bireyin fiziksel bilişsel ve sosyal yaşamını etkiler. Hemşireler kronik hastalığı olan bireylerin bakımını planlarken bu kompleks sorunları çözmeye yönelmelidir.

Son yıllarda sağlık bakım reformları ve artan etkili sağlık bakım hizmetlerinin odağı tıpta olduğu gibi hemşirelikte de kanıta dayalı uygulamalar olmuştur. Modern sağlık sistemi içerisinde bilgiler hızla gelişmekte ve değişmektedir. Bu nedenle hemşirelik tıp ve diğer sağlık disiplinleri kanıta dayalı uygulamaları takip etmek durumundadır. Sağlık hizmetlerinde kanıta dayalı uygulamaya dikkat çekmek için Uluslararası Hemşireler Birliği (ICN) 2012 temasını “Boşluğu Doldurmak - Kanıttan Eyleme” olarak belirlemiş ve bu temanın gerçekleşmesinde hemşirelere önemli sorumluluklar yu¨klemiştir. Yine ICN 2010 yılı temasında bu¨tu¨n hemşireleri kronik hastalıklarla savaşmaya çağırmıştır. ICN’e göre kronik hastalıklarla daha iyi mu¨cadele edebilmek için hemşirelerin her ne şekilde olursa olsun uygun rol modellerle topluma sağlıklı davranışlar kazandırması hemşirelik bakımının devamlılığını sağlaması ve bilgisini artırması gerekmektedir. Bu da hemşirelerin gu¨ncel kanıta dayalı uygulamaları takip etmesi ve bakıma entegre etmesiyle mu¨mku¨n olabilecektir.

Kanıta dayalı hemşirelik uygulamaları klinik uygulamalarda ve hasta sonuçlarında fark yaratır bakım kalitesini ve bakım sonuçlarını iyileştirir bakımı standardize eder ve tu¨m bu sonuçlara bağlı olarak da hemşire memnuniyetini arttır bilgi ve karar verme arasındaki bağı gu¨çlendirerek tanı tedavi ve bakım su¨recini bilimselleştirir ve profesyonelleştirir. Kanıta dayalı hemşirelik uygulamalarının yaygınlaştırılması için etkili yaklaşımlara ilişkin bilgilerimiz her geçen gu¨n artmaktadır. Teknoloji değiştikçe araştırmalar geliştikçe ve yeni ve benzersiz hastalık su¨reçleri ortaya çıktıkça hasta bakımında yeni kanıtlar da ortaya çıkmaktadır. Hemşireler sadece temel eğitimleri sırasında öğrendikleri bilgilerle yetinmemeli yetkin ve bilgili bir hemşire olmak için en son araştırma ve tedavi yöntemlerini de takip etmelidir. Basitçe “çu¨nku¨ biz bunları hep böyle yaptık” demek modası geçmiş bir yaklaşımdır. Bu nedenle kronik hastalık yönetimi su¨recinde hemşirelik bakımını en son kanıta dayalı hemşirelik araştırmalarına dayandırmalıyız.

Kronik Hastalıkların Yönetimi ve Kanıta Dayalı Hemşirelik Uygulamaları kitabı kronik hastalığı olan bireylerin bakımının planlanmasında bizlere destek olacak temel kaynaklardan birisidir. Bu kitap 32 kronik hastalığın tanımı insidans ve prevalansı risk faktörleri patofizyolojisi belirti ve bulguları tedavisi bakım yönetimi ve kanıta dayalı uygulamaları kronik hastalıklarda yaşam kalitesi ve psikososyal bakımı kanıta dayalı tamamlayıcı ve integratif sağlık uygulamaları gibi tu¨m gu¨ncel bilgileri kapsamaktadır.

Sevgili meslektaşım Dr. Öğretim Üyesi Gu¨lcan BAHÇECİOĞLU TURAN’ a editör yardımcılığı su¨recinde her aşamadaki hızlandırıcı ve kolaylaştırıcı katkıları ve emekleri için teşekku¨r ederim. Ayrıca kitabın yazım su¨recinde u¨lkemizin dört bir yanından tecru¨be ve uzmanlıkları ile bu¨yu¨k destek veren hemşirelik camiasının değerli öğretim elemanlarına şu¨kranlarımı sunarım.

Değerli meslektaşlarıma ve öğrencilerimize yararlı olması dileklerimle...

Prof. Dr. Elanur YILMAZ KARABULUTLU